Quốc gia vỡ nợ là gì

Từ xa xưa, khi các vị quốc vương vay mượn quá mức để tài trợ cho những thương vụ buôn bán quá mạo hiểm, cho tới gần đây, khi Argentina không thể trả nợ đúng hạn cho các chủ nợ quốc tế, các quốc gia trên thế giới đã nhiều lần gặp khó khăn khi trả lại số tiền đã đi vay. Trị vì Tây Ban Nha trong thế kỷ 16, vua Philip II đã chứng kiến đất nước của ông vỡ nợ 4 lần. Trong lịch sử, Hy Lạp và Argentina cũng đã lần lượt  thất hứa với các trái chủ 7 lần và 8 lần. Tuy nhiên, chính xác thì điều gì xảy ra khi các quốc gia ngừng trả lại số tiền họ mắc nợ? 

Khi một đất nước không thể trả nợ đúng hạn, nước đó rơi vào trạng thái “vỡ nợ” – tức là phá sản trên quy mô quốc gia. Tuy nhiên, vỡ nợ trên phạm vi quốc gia khác biệt rất nhiều so với việc 1 công ty vỡ nợ bởi các chủ nợ không thể dễ dàng tịch thu tài sản của quốc gia như tịch thu tài sản của một công ty. Năm 2012, một con tàu của Argentina đã bị Ghana giữ lại trong 10 tuần nhưng đó chỉ là trường hợp cá biệt.

Thêm vào đó, để lấy lại uy tín trên thị trường nợ quốc tế, các nước vỡ nợ thường tái cấu trúc các khoản nợ thay vì một lựa chọn đơn giản là từ chối trả nợ. Tuy nhiên, giải pháp chiết khấu – tức là cắt giảm giá trị ban đầu của trái phiếu – có thể khiến các trái chủ chịu nhiều thiệt hại hơn. Sau vụ vỡ nợ 81 tỷ USD năm 2011, Argentina đưa ra giải pháp trả cho các trái chủ 1/3 số nợ và trên thực tế 93% trong số này đã được giải quyết. Tuy nhiên, số nợ còn lại được nắm giữ bởi các quỹ kền kền và một số nhà đầu tư khác vẫn chưa được giải quyết. Các trái chủ này đang đòi Argentina 1,3 tỷ USD chưa tính đến lãi. 

Trong một số trường hợp, con nợ có thể chọn cách tái cấu trúc khoản nợ bằng cách kéo dài thời gian trả nợ. Cách này khiến giá trị hiện tại của trái phiếu giảm xuống và do đó cũng không phải không gây rủi ro cho nhà đầu tư. Tuy nhiên một số người cho rằng đây là cách tốt nhất đối với Ukraine. 

Vỡ nợ gây ra nhiều hậu quả tiêu cực cho các quốc gia, đặc biệt khi đất nước đó vỡ nợ theo cách bất ngờ và gây ra tình trạng hỗn loạn. Người tiết kiệm và nhà đầu tư trong nước (dự đoán rằng đồng nội tệ sẽ giảm giá mạnh) sẽ ồ ạt rút tiền khỏi các tài khoản ngân hàng và chuyển ra nước ngoài. Để ngăn chặn tình trạng này, chính phủ phải đóng cửa các ngân hàng và áp đặt các biện pháp kiểm soát dòng vốn. 

Tồi tệ hơn là phản ứng của thị trường vốn quốc tế. Lợi suất trái phiếu sẽ tăng mạnh hoặc thậm chí quốc gia đó bị mất khả năng huy động vốn. Các tổ chức xếp hạng tín dụng cũng cảnh báo về việc đầu tư vào quốc gia này.

Tuy nhiên, lịch sử cho thấy ở hầu hết các quốc gia, các bên cho vay vốn đang tìm kiếm mức lợi suất cao cuối cùng sẽ tiếp tục cho vay miễn là họ nhận được phần thưởng xứng đáng. Thêm vào đó, các hợp đồng hoán đổi vỡ nợ tín dụng cũng giúp trái chủ phòng vệ. 

Cho tới nay vẫn chưa có luật quốc tế hoặc tòa án quốc tế quy định các trường hợp quốc gia vỡ nợ. Điều này cũng giúp giải thích tại sao các trường hợp vỡ nợ lại đa dạng như vậy. Đã có nhiều đề xuất – như bổ sung quyền lực để ngăn các trái chủ đa số thâu tóm quá trình. Tuy nhiên điều này vẫn phụ thuộc vào nước phát hành. Dẫu vậy điều này vẫn không thể giúp giải quyết 900 tỷ USD trái phiếu quá hạn được phát hành theo luật lệ cũ. Giống như nhiều vụ ly hôn rắc rối, các bên có liên quan đều phải trả giá đắt. 

NỢ CÔNG- điều gì xảy ra khi quốc gia vỡ nợ? ________________________________________________ 1. Nợ công là gì? Nợ...

Vỡ nợ – một khái niệm được nhắc đến khá nhiều trong đầu tư và kinh doanh. Đây là một trong những rủi ro nhà đầu tư luôn phải đối mặt trong các hoạt động vay vốn hay chứng khoán. Vỡ nợ xảy ra không chỉ ở những cá nhân, doanh nghiệp, mà ngay cả một quốc gia cũng có thể gặp phải. Vậy vỡ nợ là gì? Điều gì sẽ xảy ra khi một cá nhân, doanh nghiệp hay chính phủ mất khả năng thanh toán? Các bạn hãy tham khảo bài viết này của DNSE để được giải đáp nhé. 

Mục lục

Vỡ nợ là gì? 

Vỡ nợ trong tiếng anh là Default, chỉ việc cá nhân, doanh nghiệp hoặc quốc gia không có khả năng thanh toán nợ khi đến hạn. Hiểu một cách đơn giản là khi người vay không có khả năng thanh toán cả gốc lẫn lãi cho người cho vay thì xảy ra vỡ nợ. 

Đặc điểm của vỡ nợ: 

• Vỡ nợ xảy ra với cả khoản vay có bảo đảm hoặc không bảo đảm. Chỉ cần đến thời hạn mà người đi vay vẫn chưa thành toán thì có khả năng vỡ nợ. 
• Ngoài ra, nó còn gây ảnh hưởng xấu đến tín dụng và khả năng vay nợ trong tương lai. 
• Vỡ nợ có thể xảy ra trong đầu tư chứng khoán. Theo đó, một công ty khi phát hành trái phiếu nhưng không có khả năng thanh toán cũng bị xem là vỡ nợ. 

Các loại vỡ nợ phổ biến hiện nay

Mất khả năng thanh toán thường xảy ra dưới nhiều hình thức và chủ thể. Dưới đây là một số loại vỡ nợ thường xảy ra nhất: 

Vỡ nợ trên khoản vay có bảo đảm

Các khoản vay có bảo đảm bằng tài sản như nhà cửa, phương tiện cũng có khả năng bị vỡ nợ. Khi người đi vay mất khả năng thanh toán, người cho vay sẽ có quyền thực hiện pháp lý đối với tài sản bảo đảm. 

Vỡ nợ khoản vay không có bảo đảm

Các khoản vay tín chấp, hay nợ thẻ tín dụng tiềm ẩn nguy cơ không khả năng thanh toán cao. Khi vỡ nợ xảy ra, người cho vay có quyền yêu cầu thực hiện pháp lý với bên đi vay. Như vậy, bên đi vay sẽ phải trả và đền bù theo phán quyết của tòa án. Nếu không sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự. 

Vỡ nợ trên khoản vay sinh viên 

Các khoản vay nợ sinh viên thường không có tài sản bảo đảm. Do đó, rủi ro trên các khoản vay này cũng giống với vay nợ không đảm bảo. Tuy nhiên, khả năng mất khả năng trên khoản vay sinh viên thấp hơn nhiều bởi lãi suất thường ưu đãi. 

Chuyện gì xảy ra khi cá nhân, doanh nghiệp, Chính phủ vỡ nợ

Mất khả năng thanh toán tạo ra rất nhiều hệ quả tiêu cực cho các chủ thể liên quan. Nó tác động trực tiếp đến tình hình và khả năng tài chính của cá nhân, doanh nghiệp và chính phủ. Hãy xem điều gì sẽ xảy ra khi các chủ thể trên mất khả năng thanh toán nhé: 

Vỡ nợ cá nhân

Vỡ nợ cá nhân xảy ra khi một cá nhân bất kỳ không đúng hạn thanh toán tín dụng, vay, thế chấp của mình. Điều này sẽ tạo ra những hậu quả xấu cho chính bản thân người vay nợ. Cụ thể: 

• Ảnh hưởng trực tiếp đến uy tín, danh dự và khả năng tín dụng trong tương lai. 
• Giảm khả năng vay nợ để cải thiện tình hình nếu kịp xử lý hậu quả của lần vay nợ trước. 
• Thường phải chịu lãi suất cho vay cao hơn bình thường vì lịch sử tín dụng không tốt. 
• Có khả năng phải chịu trách nhiệm pháp lý và hình sự nếu người cho vay truy cứu. 

Vỡ nợ doanh nghiệp

Vợ nợ doanh nghiệp xảy ra khi tình hình kinh doanh của một công ty không khả quan. Trong thời gian dài, công ty không thể tạo ra dòng tiền để thanh toán các khoản nợ, lãi cho nhà đầu tư, trái phiếu doanh nghiệp. Điều này sẽ gây ra một số hậu quả nghiêm trọng:

• Doanh nghiệp mất khả năng thanh toán có thể gây ảnh hưởng đến một ngành hoặc toàn bộ nền kinh tế. 
• Ảnh hưởng đến tín dụng và tính thanh khoản của thị trường tài chính quốc gia. 
• Ví dụ như sự sụp đổ của ngân hàng Lehman Brothers đã tạo ra cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008. 

Vỡ nợ Chính phủ

Vỡ nợ Chính phủ xảy ra khi nhu cầu chi tiêu trong nước ngày càng cao lên. Trong khi đó các nguồn thu từ thuế,… không thể đáp ứng được. Lúc này, Chính phủ các nước sẽ lựa chọn việc đi vay nợ các quốc gia khác. Nhưng khi quá hạn mà Chính phủ vẫn không trả tiền được cho các chủ nợ, lúc này sẽ xảy ra tình trạng vỡ nợ quốc gia. 

• Đồng nội tệ mất giá: Khi một quốc gia mất khả năng thanh toán, người dân thường có xu hướng rút tiền ra khỏi ngân hàng, sau đó mang ra nước ngoài để gửi. Điều này có thể khiến đồng nội tệ rớt giá nghiêm trọng. 
• Khó tiếp cận vốn quốc tế: Các quốc gia hay tổ chức quốc tế sẽ dè chừng hơn khi cho các quốc gia từng vỡ nợ vay tiền. Vì họ lo ngại việc khó thu hồi vốn đã cho vay và lãi suất. Trong trường hợp được cho vay, quốc gia từng vỡ nợ thường phải chấp nhận lãi suất cao. 
• Hạn chế nguồn đầu tư: Dù quốc gia có nhiều nguồn lực và tiềm năng để phát triển nhưng vốn đầu tư nước ngoài cũng sẽ cẩn trọng hơn khi đổ vào. Bởi nhà đầu tư lo ngại việc đầu tư sẽ không đem lại kết quả nếu quốc gia tiếp tục vỡ nợ. Thậm chí nguồn vốn họ rót vào còn không có khả năng thu hồi. 

Kết luận

Trong bài viết trên, DNSE đã cung cấp cho bạn những kiến thức về vỡ nợ là gì. Mong rằng qua những thông tin trên sẽ mang đến cho bạn những bài học quý giá trong đầu tư và kinh doanh. Hãy theo dõi DNSE để cập nhật thêm nhiều kiến thức bổ ích nữa nhé.