Xin chào tất cả các bạn, chắc hẳn rằng ai trong chúng ta đều phải trải qua những bài học của môn Tiếng Việt và cũng đã từng học về từ láy, từ ghép, cách phân biệt giữa 2 từ này. Show
Chính vì thế, nhân tiện trong bài viết hôm nay Wikigiaidap xin được phép chia sẻ lại đến các bạn về định nghĩa từ láy là gì? từ ghép là gì? phân biệt từ láy từ ghép trong Tiếng Việt, từ đó các bạn có thể dễ dàng nắm bắt được chính xác và hiểu rõ hơn, cũng như để các bạn THCS dễ dàng nắm bắt được kiến thức này để bổ sung vào việc học tập.  Định nghĩa từ láy là gìTừ láy là gìCác bạn có thể đã sử dụng từ láy trong cuộc sống giao tiếp hàng ngày và ngay cả trong các bài làm văn của môn học Ngữ văn của mình mà các bạn đã không nhận ra. Nguyên nhân ở đây là do chưa nắm bắt được rõ ràng về định nghĩa từ láy là gì nên các bạn không thể nhận biết được rằng mình đã sử dụng chúng. Thế nào là từ láy? Là từ được cấu tạo bởi 2 tiếng trở lên, các tiếng có cấu tạo giống nhau hoặc tương tự như nhau chỉ về vần hay chỉ về âm, tiếng đứng trước hoặc tiếng đứng sau. Trong từ láy có thể 1 tiếng có nghĩa hoặc cả 2 tiếng đều không có nghĩa nhưng khi gộp lại chung với nhau tạo thành một từ có nghĩa. Ví dụ: Long lanh, lung linh, bấp bênh, bỡ ngỡ, bơ vơ,.. Phân loại từ láyTrong Tiếng Việt chúng ta học thì từ láy sẽ được phân chia làm 2 loại nhé các bạn, dựa theo cấu tạo giống nhau và cấu trúc trùng lặp của các bộ phân mà từ láy được phân chia thành từ láy toàn bộ và từ láy bộ phận. Trong đó: Từ láy toàn bộ là từ láy mà các tiếng được lặp lại với nhau cả phần âm và phần vần. Trong đó một số trường hợp nào đó các bạn có thể bắt gặp có tiếng trước biến đổi về thanh điệu hoặc phụ âm cuối. Nhờ đó mà giúp Tiếng Việt trở nên hài hòa về âm thanh lẫn âm điệu hơn. Vd: Một màu “xanh xanh”, màu “tim tím”, màu “vàng vàng”,… Từ láy bộ phận là những từ lặp lại cả phụ âm và phần vần. Vd: Mãi mãi, luôn luôn, xa xa, ào ào,.. Hay có thể một số từ được thay đổi về phụ âm cuối hoặc thanh điệu. Vd: Mỏng manh, thăm thẳm, tiêu điều, thông thoáng,… Tác dụng của từ láyNhư thế các bạn đã nắm bắt được và hiểu rõ hơn về đinh nghĩa từ láy là gì? Vậy từ láy có tác dụng như thế nào trong đời sống và công việc học tập. Từ láy được sử dụng trong cả lời nói và văn viết, người nói hay người viết dùng từ láy để nhấn mạnh một sự vật, sự việc hay hiện tượng, tâm trạng muốn truyền đạt. Vd:
Định nghĩa từ ghépTừ ghép là gìTừ ghép là từ được ghép bởi 2 tiếng trở lên, là từ phức được tạo ra bằng cách ghép các tiếng có cùng quan hệ về mặt ý nghĩa với nhau về cả phần âm và vần nhưng không bắt buộc phải giống nhau về vần. Tác dụng của từ ghépTừ ghép có tác dụng chủ yếu là giúp xác định chính xác từ ngữ cần sử dụng trong câu văn, lời nói giúp hoàn chỉnh từ ngữ về mặt ngữ nghĩa. Phân loại từ ghépTừ ghép trong Tiếng Việt được phân chia là 2 loại đó là từ ghép chính phụ và từ ghép đẳng lập. Trong đó: Từ ghép chính phụ là từ được ghép từ 2 tiếng có sự phân biệt rõ ràng về mặt ngữ nghĩa, từ đứng đầu là từ chính và từ đứng sau gọi là từ phụ. Từ chính đảm nhận vai trò thể hiện ý chính và từ phụ có vai trò bổ sung ý nghĩa cho từ chính. Nói chung, ý nghĩa của từ ghép chính phụ thường hẹp. Vd: Tàu lửa, xe hơi, xe đạp, xe xích lô, bà nội,… Từ ghép đẳng lập là các từ ghép có vai trò về ý nghĩa như nhau, không phân biệt từ chính hay từ phụ. Ý nghĩa của từ ghép đẳng lập được thể hiện rộng rãi hơn so với từ ghép chính phụ. Vd: Nhà cửa, ông bà, cha mẹ, sách vở, bàn ghế,… Phân biệt về từ láy và từ ghépNhư vậy các bạn cũng đã nắm bắt được định nghĩa từ láy là và từ ghép là gì? Vậy cách phân biệt 2 từ này như thế nào chúng ta cùng tiếp tục trong nội dung tiếp theo nhé! Trong Tiếng Việt của người Việt của chúng ta nó vốn dĩ đã rất phong phú và đa dạng về ngôn từ, tuy nhiên cũng khá phức tạp trong cấu tạo và ngữ nghĩa của từ. Và từ láy và từ ghép có sự chuyển hóa lẫn nhau mà có rất nhiều người nhầm lẫn giữa 2 từ này. Tuy vậy, vẫn có những yếu tố cơ bản để chúng ta có thể phân biệt được từ láy và từ ghép. Cách 1: Láy âm – từ láy có nghĩa Trong Tiếng Việt những từ láy âm có rất nhiều, vì thế mà tất cả những từ Hán việt có 2 âm tiết thì sẽ được xác định đó chính là từ ghép chứ hoàn toàn không phải là từ láy, dù từ d dó có ngẫu nhiên láy âm đi chăng nữa. Cách 2: Từ ghép thuần Việt 2 âm tiết đều có nghĩa nên không thể là từ láy Lấy ví dụ: che chắn, trai trẻ và máu mủ,… đây được coi là từ ghép nhé các bạn. Ngoài ra chỉ có một từ có nghĩa trong hai từ thì đó được xem là từ láy âm Vd: lảm nhảm, tàu lửa, lạnh lùng,… Cách 3: Nếu 2 tiếng trong từ đổi vị trí cho nhau mà vẫn có nghĩa thì đó là từ ghép Khi chúng ta đổi vị trí các tiếng trong một từ với nhau thì sẽ được từ mới mà từ mới đó có nghĩa thì được coi là từ ghép Vd: Ngủ đi – đi ngủ, con nhỏ – nhỏ con, mệt mỏi – mỏi mệt, thẩn thờ – thờ thẩn,… Kết luận Hy vọng với bài viết về định nghĩa từ láy là gì? từ ghép là gì và cách phân biệt giữa từ láy và từ ghép trên của Wikigiaidap sẽ cung cấp cho các bạn những kiến thức hữu ích, giúp các bạn bổ sung và hoàn thiện cho công cuộc học tập cũng như kiến thức cho bản thân mình. Originally posted 2020-03-19 23:00:48. Từ láy là gì? Từ ghép là gì? Mặc dù kiến thức này chúng ta đều đã được học ở chương trình Tiểu học nhưng đến nay, vẫn còn nhiều bạn chưa phân biệt được từ láy và từ ghép. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin giải đáp thắc mắc: Từ láy là gì? Từ ghép là gì? Cũng như cách phân biệt chúng. Từ láy là gì? Từ ghép là gì?Từ láy là gì?Từ láy là từ được tạo thành từ hai tiếng trở lên, các tiếng có cấu tạo giống nhau hoặc tương tự nhau về vần tiếng đứng trước hoặc tiếng đứng sau. Trong các tiếng của một từ láy sẽ có 1 tiếng có nghĩa hoặc tất cả các tiếng khi tách ra đều không có nghĩa, nhưng khi ghép chúng lại với nhau sẽ tạo nên một từ có nghĩa. Có mấy loại từ láy?Từ láy là các từ có thể giống nhau về vần hoặc âm, hay cũng có thể giống nhau cả về vần lẫn âm, vì thế từ láy được chia làm ba loại: từ láy toàn bộ, từ láy bộ phận và từ láy đặc biệt. Từ láy toàn bộLà những từ có các tiếng lặp lại hoàn toàn, giống nhau về âm và vần. Ví dụ như: ào ào, ầm ầm, xa xa, luôn luôn, xanh xanh,... Bên cạnh đó, một số từ láy sẽ có tiếng thay đổi thanh điệu hoặc phụ âm cuối để mang đến cho âm thanh sự hài hòa khi viết hoặc nói. Chẳng hạn như: lanh lảnh, ngoan ngoãn, thoang thoảng, thăm thẳm,... Từ láy bộ phậnTừ láy bộ phận được chia thành 2 loại, gồm từ láy âm và từ láy vần:
Từ láy đặc biệtMột số từ có phụ âm đầu đều là "k" nhưng được viết bằng 3 chữ cái khác nhau là k, c, q thì vẫn có thể kết hợp để tạo thành từ láy. Chẳng hạn như: cong queo, cũ kỹ, cập kềnh,... là những từ láy. Ngoài ra, có một số từ không có phụ âm đầu vẫn có thể kết hợp thành từ láy. Chẳng hạn như những từ: ầm ĩ, êm ả, inh ỏi,... cũng là những từ láy. Tác dụng của từ láy
Ví dụ của từ láyMột số từ láy thông dụng như: xinh xắn, lung linh, long lanh, xanh xanh, ầm ĩ, thoang thoảng, mênh mông, róc rách, ríu rít, khanh khách, lao xao, thì thào, bong bóng, líu lo, lâm râm, ào ào, cũ kỹ, ầm ầm, linh tinh,... Từ ghép là gì?Từ ghép là từ có từ hay tiếng trở lên, là từ phức được tạo ra bằng cách ghép các từ có quan hệ với nhau về nghĩa. Từ ghép không bắt buộc phải chung nhau về vần. Có mấy loại từ ghép?Từ ghép được chia thành hai loại là từ ghép chính phụ và từ ghép đẳng lập. Từ ghép chính phụTừ ghép chính phụ là từ được ghép bởi từ chính và từ phụ, chúng hỗ trợ và bổ sung ý nghĩa cho nhau. Từ chính thông thường sẽ đứng phía trước, từ phụ đứng phía sau và sẽ bổ nghĩa cho từ chính, do đó nghĩa từ phụ cũng sẽ hẹp hơn nghĩa của từ chính khá nhiều. Ví dụ như: xe đạp, vàng hoe, bút máy, ông ngoại, tàu hỏa, sân bay, hoa hồng,... Từ ghép đẳng lậpKhông giống từ ghép chính phụ, từ ghép đẳng lập sẽ không phân biệt từ nào là từ chính, từ nào là từ phụ. Nghĩa của những từ phụ cũng không hẹp như từ ghép chính phụ mà lại có nghĩa rộng hơn. Ví dụ như: nhà cửa, ba mẹ, vợ chồng, quần áo, sách vở, cây cỏ, bàn ghế,... Tác dụng của từ ghépTừ ghép giúp cho người viết, người nói diễn đạt được đầy đủ ý nghĩa câu từ trong lời văn hay lời nói của mình, tránh trường hợp bị người khác hiểu sai nghĩa. Từ ghép cũng sẽ giúp cho người đọc, người nghe hiểu được trọn vẹn những ý nghĩa mà người viết, người nói muốn truyền tải một cách chuẩn xác mà không cần phải suy đoán. Ví dụ của từ ghépSau đây là một số từ ghép thông dụng thường được sử dụng: ba mẹ, ông bà, quần áo, xe cộ, bút máy, sách vở, xe máy, mát mẻ, sân bay, cây cỏ, bàn ghế, giày dép, tàu hỏa, xanh um, đỏ lòe,... Cách phân biệt từ ghép và từ láyKhi đã hiểu rõ về các khái niệm: Từ láy là gì? Từ ghép là gì?, tiếp theo bạn cần phải phân biệt được từ nào là từ láy, từ nào là từ ghép. Nếu vẫn chưa nắm được các cách phân biệt từ ghép và từ láy, bạn có thể tham khảo thực hiện theo các cách sau đây: Cách 1: Tách từng từ đơn và đặt câu để kiểm tra đó là từ ghép hay từ láyBạn cần phải hiểu rõ một điều rất quan trọng đó là cả hai từ đơn trong từ ghép nếu tách riêng ra sẽ đều có nghĩa. Ngược lại với từ ghép, hai từ đơn trong từ láy nếu tách ra sẽ chỉ có một từ có nghĩa hoặc cả hai từ đều không có nghĩa. Vì vậy, bạn cần phải tách riêng từng từ đơn và đặt câu cho các từ đơn đó, nếu cả hai từ đơn đều có nghĩa thì đó là từ ghép, còn nếu chỉ có một từ đơn có nghĩa hoặc cả hai từ đơn đều không có nghĩa thì xác định đó chính là từ láy. Ví dụ 1: Từ "hoa lá" là từ ghép, vì khi tách hai từ đơn là hoa và lá thì cả hai khi đứng một mình đều có nghĩa, và mình có thể đặt câu với cả hai từ đơn này. Giải thích ý nghĩa của hai từ đơn "hoa" và "lá": Hoa: là bộ phận chứa cơ quan sinh sản, đặc trưng của thực vật có hoa, là một chồi rút ngắn mang những lá biến đổi làm chức năng sinh sản của cây. Về mặt cấu trúc thực vật học, hoa là một dạng cành đặc biệt. Hoa có thể tạo điều kiện thụ phấn chéo hoặc cho phép tự thụ phấn. Hoa tạo ra quả và hạt. Lá: là một cơ quan của thực vật có mạch và là phần phụ thuộc ở bên chính của thân cây. Lá và thân cây hợp lại tạo nên chồi cây. Lá thực hiện các chức năng quang hợp, trao đổi khí và hô hấp. Đặt câu với hai từ đơn "hoa" và "lá": Hoa: Những bông hoa đang khoe sắc dưới ánh nắng Mặt Trời. Lá: Lá lúa có phiến dài và mỏng,mọc bao quanh thân, mặt lá nhám, gân lá chạy song song. Ví dụ 2: Từ "thơm tho" là một từ láy vì khi tách hai từ đơn là "thơm" và "tho" thì chỉ duy nhất từ đơn "thơm" có nghĩa. Từ đơn "tho" không có nghĩa khi đi một mình và có tác dụng bổ nghĩa khi đi chung với từ đơn "thơm" . Từ đơn "thơm" có nghĩa là:
Cách 2: Thay đổi vị trí các từ đơn với nhauKhi thay đổi vị trí của các từ đơn: Từ ghép: nghĩa của từ vẫn không thay đổi khi đã thay đổi vị trí của các từ đơn. Từ láy: các từ đơn của từ láy không thể thay đổi trật tự, khi thay đổi trật tự các từ đơn thì sẽ tạo thành từ không có nghĩa (trừ trường hợp từ láy toàn bộ). Ví dụ
Cách 3: Mối liên quan về âm giữa các tiếng trong từ ghép và từ láyMột sự khác biệt dễ nhận biết giữa từ láy và từ ghép đó là mối liên quan về âm của các từ đơn cấu thành từ. Bạn có thể dựa vào đặc điểm này để có thể phân biệt giữa từ ghép và từ láy một cách nhanh chóng và dễ dàng như sau: Từ ghép: Giữa các tiếng tạo thành từ ghép thường không có liên quan về âm. Từ láy: Các tiếng tạo thành thường có sự giống nhau về âm, có thể giống nhau về phụ âm đầu, phần vần hoặc giống nhau toàn bộ (từ láy toàn bộ). Ví dụ: Từ ghép: quần áo, mùa vụ, giáo viên, ba mẹ, xe cộ, bút máy, bàn ghế,... là các từ ghép vì các tiếng hoàn toàn không có mối quan hệ về âm vần. Từ láy: các từ láy như từ "lung linh" giống nhau về phụ âm đầu, từ "lẩm bẩm" giống nhau về phần vần, từ "ào ào" có các tiếng giống nhau toàn bộ. Cách 4: Dựa vào nguồn gốc của từ để xác định từ ghép hay từ láyTừ láy là nét độc đáo của phương thức láy (láy âm, láy vần, láy toàn bộ), một phương thức tạo từ của riêng Tiếng Việt. Do đó chúng phải là những từ thuần Việt. Các từ Hán- Việt không phải là từ láy cho dù chúng có sự trùng lặp nào đó về ngữ âm. Chẳng hạn các từ như: ngôn ngữ, nhục nhã, tâm tính, tinh tú, tham lam, náo nức, hội họa, lý lịch, báo cáo, mĩ mãn, nhũng nhiễu, nhã nhặn, vĩnh viễn, lẫm liệt, linh tinh,... là từ ghép vì chúng là từ Hán - Việt. Còn các từ: sần sùi, sùng sục, bấp bênh, chênh vênh, chông chênh, cuồn cuộn,... là từ láy vì chúng là những từ thuần Việt. Những từ láy không thể là từ Hán - Việt, nên những từ Hán - Việt đều là từ ghép. Chẳng hạn như từ "tử tế", khi phân tích các từ đơn, ta thấy "tử" là một từ Hán - Việt nên cho dù có láy âm đầu nhưng vẫn được xếp vào dạng từ ghép. Từ "tử" là từ Hán - Việt có các nghĩa như sau:
Cách 5: Từ giả định là từ ghépMột số từ láy giả định tuy có những đặc điểm giống như từ láy nhưng các từ đơn tạo thành từ đều có nghĩa nên được xếp vào dạng từ ghép thay vì từ láy. Chẳng hạn các từ như: chùa chiền, gậy gộc,... đều láy phụ âm đầu giống như từ láy, nhưng khi tách các từ đơn để tìm nghĩa thì cả hai từ đơn đều mang nghĩa, nên được xếp vào dạng từ ghép. Cách 6: Xem xét quy luật hài thanhNếu các từ đơn trong từ phức có thanh điệu không cùng âm vực thì từ phức ấy là từ ghép, còn các từ láy sẽ theo các quy luật hài thanh sau:
Các từ sau đây là từ ghép vì hai từ đơn của từ không cùng âm vực với nhau:
Còn các từ sau là từ láy vì hai từ đơn của từ nằm cùng một âm vực với nhau: bồn chồn, bịn rịn, cuồn cuộn, mênh mông, quần quật, chênh vênh, cheo leo,... Bên cạnh việc phân biệt từ láy và từ ghép, bạn cũng cần phải phân biệt được từ láy và từ đơn đa âm tiết. Cần chú ý: “Nếu hai hoặc nhiều tiếng không có nghĩa, có quan hệ âm vần nhưng tạo thành một từ chỉ sự vật thì từ đó là từ đơn đa âm tiết.”
Tiếng Việt vốn dĩ có vốn từ đa dạng và phong phú, vì vậy trong thời gian ngắn có thể bạn sẽ khó để phân biệt chính xác giữa từ láy và từ ghép. Nhưng khi tiếp xúc thường xuyên chẳng hạn như đọc nhiều bài thơ, tiểu thuyết, truyện ngắn thì vốn từ cũng như khả năng phân biệt của bạn sẽ được nâng cao nhiều. Với những phân tích trên, hy vọng bạn đã có thêm thông tin và có thể phân biệt được từ ghép và từ láy, từ đó giải đáp được thắc mắc: Từ láy là gì? Từ ghép là gì? |
