Ví dụ đồng cảm trong giao tiếp

May mắn thay, sự đồng cảm là một kỹ năng có thể được phát triển và sử dụng trong mọi lĩnh vực của cuộc sống của bạn. Dưới đây là một số phương pháp chính mà bạn có thể sử dụng để tăng cường khả năng đồng cảm với người khác.

Nhận diện sắc mặt của đối phương

Nét mặt tạo ra sự khác biệt lớn trong cách bạn giao tiếp. Khi nói đến việc phát triển sự đồng cảm, hòa hợp với các biểu hiện trên khuôn mặt và hành vi là rất quan trọng.

Học cách đọc những tín hiệu khuôn mặt cho phép bạn hiểu hoặc khai thác cảm xúc của một người nào đó mà không cần giao tiếp bằng lời nói. Rèn luyện bản thân để chú ý đến khuôn mặt và ngôn ngữ cơ thể của người khác sẽ giúp nâng cao nhận thức về tình huống và các mối quan hệ của bạn.

Ví dụ đồng cảm trong giao tiếp

Một ví dụ tuyệt vời là hỏi trẻ em ngày của chúng như thế nào khi chúng học xong. Nếu bạn không nhìn vào sắc mặt của chúng mà chỉ lắng nghe những gì chúng nói, thì bạn có thể bỏ lỡ cơ hội trò chuyện thực sự.

Cho dù một đứa trẻ có một ngày tốt lành hay một ngày tồi tệ, chúng có khả năng nói với bạn rằng mọi thứ đều bình thường hoặc ổn. Bằng cách chú ý đến nét mặt của chúng, bạn có thể tự hỏi bản thân làm thế nào để hỗ trợ chúng tốt nhất và tìm hiểu thêm về những gì đang diễn ra trong cuộc sống của chúng để làm sâu sắc thêm mối quan hệ của bạn với chúng.

Để thực hiện điều này vào cuộc sống của bạn, hãy tạo thói quen nhìn vào khuôn mặt của những người bạn đang trò chuyện và đọc ngôn ngữ cơ thể của họ.

Ngoài ra, nên thực hành quan sát một căn phòng khi bạn bước vào đó. Bạn càng quan tâm đến đối phương trong lúc giao tiếp thì kỹ năng đồng cảm của bạn sẽ càng phát triển. Điều này sẽ giúp bạn trong mọi lĩnh vực của cuộc sống, bao gồm cả những tương tác lần đầu tiên với mọi người.

"Sự đồng cảm chỉ đơn giản là lắng nghe, giữ không gian, không phán xét, kết nối cảm xúc và truyền đạt thông điệp giữa mọi người." - Brene Brown

Trao đổi giao tiếp phi ngôn ngữ

Nhận biết giao tiếp phi ngôn ngữ là rất quan trọng. Điều quan trọng không kém là chủ động truyền đạt sự đồng cảm của bạn với người khác một cách không lời.

Vẻ mặt, cách bạn gật đầu và cách bạn đưa tay ra để chạm vào ai đó đều thể hiện rằng bạn có hiểu họ hay không. Để rõ ràng, những cách giao tiếp không lời này đều cần được thực hiện với sự quan tâm thực sự. Điều này quan trọng trong tất cả khía cạnh của cuộc sống.

Cách chính để thực hành hình thức đồng cảm này là đối diện với những người xung quanh bạn. Khi bạn đang trò chuyện với ai đó, hãy chú ý đến họ thay vì cố gắng phân chia trọng tâm của bạn giữa màn hình điện thoại và nhiệm vụ.

Nếu bạn không thể dành cho người kia sự chú ý mà họ cần, hãy cho họ biết rằng bạn sẽ nói chuyện với họ sau. Đây là lý do tại sao điều đó lại quan trọng.

Khi có mặt nhiều hơn trong các cuộc trò chuyện, bạn có thể phát hiện ra các vấn đề và giải pháp nhanh hơn, mang lại sự kết nối nhiều hơn cho mối quan hệ và xây dựng lòng tin hơn với những người khác.

Điều này khiến mọi người tôn trọng và noi theo, đồng thời giúp bạn giảm bớt vấn đề trước khi chúng vượt ra khỏi tầm tay.

Đồng cảm qua những câu chuyện

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng đọc tiểu thuyết khiến mọi người hòa hợp hơn với cảm xúc của người khác. Điều này có thể là do khi bạn đọc, nó sẽ kích hoạt trí tưởng tượng và cảm xúc của bạn cùng một lúc.

Ví dụ đồng cảm trong giao tiếp

Bạn trải nghiệm một thế giới tưởng tượng bằng tất cả các giác quan của mình, điều này giúp bạn có cơ hội hòa mình vào cảm xúc của các nhân vật. Đây là phương pháp tuyệt vời để khai thác sâu hơn cuộc đối thoại mà mọi người có với bạn, đặc biệt là khi mọi người kể đủ loại câu chuyện về cuộc sống của họ.

"Sự đồng cảm là khả năng bước ra khỏi cái bóng của chính bạn và bước vào cái bóng của người khác". - C. Joybell

Nuôi dưỡng sự đồng cảm và sự kết nối

Đôi khi, áp dụng các bài tập thở chánh niệm trước khi bước vào một tình huống có thể giúp bạn đối diện hoàn toàn và tăng cường khả năng đồng cảm.

Đó là một cách tuyệt vời để chuyển từ hoạt động này sang hoạt động khác, đặc biệt là bước vào các cuộc trò chuyện hoặc cuộc họp quan trọng.

Bồi dưỡng khả năng liên hệ ở mức độ sâu hơn có thể trở thành kỹ năng quý giá nhất của bạn trong việc kết nối, bắc cầu và hiện thực hóa mối quan hệ của bạn với mọi người.

Cuộc đời có thể kéo dài tới 60 năm hoặc kết thúc trong 6 tháng ngắn ngủi: Đừng để tới khi quá muộn mới ngộ ra những quy luật nhân sinh quý giá này

Có thể bạn đã biết, đồng cảm là năng lực quan trọng trong giao tiếp và cuộc sống. Thử nghĩ xem sau một ngày mệt mỏi, sẽ tuyệt biết bao nếu bạn có người để tâm sự. Người đó lắng nghe và đồng điệu với cảm xúc của bạn, người đó cho bạn cảm giác thân thuộc và tin tưởng.


Viết cũng là một cách giao tiếp và truyền tải thông tin. Liệu đồng cảm có quan trọng với viết không? Câu trả lời là có, chắc chắn đồng cảm là kỹ năng không thể thiếu của người viết. Nếu bạn để ý, rất nhiều cây bút sử dụng câu chuyện hoặc câu hỏi để khơi gợi cảm xúc và sự đồng điệu của độc giả. Trên phương diện tâm lý, sự đồng cảm bắt nguồn từ khao khát thuộc về trong mỗi cá nhân. Đó là bản năng tự nhiên và bất di bất dịch của tất cả mọi người.


Trong bài viết này, mình sẽ giúp bạn hiểu được tầm quan trọng của đồng cảm với viết lách cũng như vận dụng kỹ năng này vào công việc sáng tạo nội dung.


Đừng nhầm lẫn đồng cảm và cảm thông


Đồng cảm (Empathy) thường bị nhầm lẫn với cảm thông (Sympathy). Tuy nhiên, hai từ này có ý nghĩa hoàn toàn khác nhau. Đồng cảm nghĩa là bạn thấu hiểu niềm vui, nỗi buồn, sự giận dữ, tuyệt vọng hay hạnh phúc vỡ òa mà người khác đã và đang trải qua. Bạn phải đặt bản thân vào vị trí của người khác mới có thể cảm nhận được tận cùng cảm xúc và suy nghĩ của họ. Trong khi đó, cảm thông là thấu hiểu ở mức độ nông hơn. Tức là bạn nhìn ra cảm xúc của người khác nhưng đứng trên phương diện cá nhân, chứ không nhập vai vào họ.

Ví dụ đồng cảm trong giao tiếp

Nguồn: Freepik

Để mình cho bạn một ví dụ. Thử tưởng tượng bạn phụ trách truyền thông tiếp thị sản phẩm siro ăn ngon dành cho trẻ biếng ăn. Khi bạn nói với các bậc phụ huynh rằng thức uống này sẽ “đập tan” những khó khăn của họ, đó là mức độ cảm thông. Tuy nhiên, nếu bạn đã có con hoặc bạn thử đặt bản thân vào hoàn cảnh của một bà mẹ đang nuôi con nhỏ, bạn sẽ hiểu được rõ hơn sự bồn chồn khi trẻ không ăn hết một bát cháo, sự lo lắng khi con tăng cân chậm cũng như cảm xúc bế tắc khi trẻ liên tục gào khóc và ném bỏ thức ăn. Lúc đó, bạn mới thực sự đồng cảm với độc giả và khách hàng của mình.


3 lợi ích của đồng cảm trong sáng tạo nội dung


Xác định chính xác nhu cầu của khách hàng


Không biết độc giả đang gặp khó khăn gì, không biết nội dung nào là điều độc giả thực sự khao khát. Nghe có quen thuộc không? Nếu bạn cũng vướng vào mối tơ vò này, hãy rèn luyện kỹ năng đồng cảm. Bởi chỉ khi đặt bản thân vào hoàn cảnh của độc giả, bạn mới nhìn rõ tâm tư, suy nghĩ của họ.


Mọi người luôn khuyên răn người hút thuốc “bỏ thuốc đi, không tốt cho sức khỏe đâu” nhưng nếu bạn nghiện cafe, bạn mới hiểu được từ bỏ khó khăn đến nhường nào. Một ví dụ khác, bác sĩ thường dặn bệnh nhân phải vận động sau khi phẫu thuật thì mới nhanh khỏe và không bị nhiễm trùng. Nhưng chỉ khi bác sĩ cởi áo blouse và trở thành bệnh nhân, họ mới hiểu được sự đau đớn sau một cuộc mổ là như thế nào.


Người viết cũng vậy. Nếu không đóng vai người đọc, bạn sẽ chẳng bao giờ tìm ra lời đáp cho câu hỏi “độc giả thực sự cần gì và muốn gì”. Và khi không thể nắm bắt tâm lý độc giả, những nội dung bạn sáng tạo sẽ không có giá trị hữu ích.


Tăng tỷ lệ thành công của chiến dịch truyền thông – tiếp thị

Ví dụ đồng cảm trong giao tiếp

Nguồn: Unsplash

Đồng cảm là bí quyết thành công của các chiến dịch truyền thông – tiếp thị. Một ngân hàng thông minh đã nghĩ ra ý tưởng sản xuất thẻ tín dụng với thiết kế đặc biệt, giúp gắn kết cảm xúc với khách hàng. Sau khi ra mắt, sản phẩm này đã giúp ngân hàng gia tăng 70% số lượng khách hàng mục tiêu và 40% số lượng tài khoản mới.


Theo khảo sát của Công ty Nghiên cứu Thị trường IPSOS, 86% người tiêu dùng khẳng định đồng cảm là yếu tố quan trọng quyết định sự quan tâm, tin tưởng và lựa chọn trung thành của họ dành cho các thương hiệu. Điều này đặc biệt quan trọng trong thời kỳ dịch bệnh COVID-19, khi cuộc sống của phần lớn người tiêu dùng trở nên đảo lộn và khủng hoảng trầm trọng.


Chính bạn cũng có thể dễ dàng nhận ra, nếu thương hiệu này không thấu hiểu khó khăn của bạn, nếu sản phẩm kia không đáp ứng nhu cầu của bạn, bạn sẽ chẳng bao giờ gật đầu đồng ý. Vì vậy, ở vị thế của một người viết, hãy đồng cảm để tiếp thị và bán hàng thành công.


Xây dựng mối quan hệ vững bền với độc giả


Bạn đã từng nghe đến vũ trụ điện ảnh của đạo diễn Shin Won Ho chưa? Rất nhiều khán giả trên khắp thế giới “phát cuồng” và “cày nát” tất cả bộ phim của ông. Một minh chứng khác là chị Linh Phan. Hễ chị xuất bản cuốn sách nào là mình mua cuốn sách đó. Thậm chí mình không ngần ngại mua cả những cuốn sách về chủ đề Làm cha mẹ, trong khi mình vẫn độc thân và chưa có kế hoạch sinh con trong 3 năm tới. Vậy điều gì tạo nên lòng trung thành của khán giả với đạo diễn Shin Won Ho cũng như của mình với chị Linh Phan?


Câu trả lời là sự đồng cảm. Đạo diễn Shin Won Ho không đem đến cho khán giả những kỹ xảo điện ảnh hoành tráng hay cốt truyện kịch tính. Nhưng chính những thước phim gần gũi, những bài học giản dị trong cuộc sống thường ngày đã tạo nên sự đồng điệu trong cảm xúc của khán giả. Mặt khác, độc giả nhìn thấy những khó khăn, vấp ngã của bản thân trên hành trình viết lách tự do trong những bài viết của chị Linh Phan. Độc giả hiểu rằng ở đây có một người chị, người thầy thấu hiểu sự sợ hãi, chần chừ của họ khi bắt đầu giai đoạn tự làm chủ cũng như hân hoan cùng họ đón nhận niềm hạnh phúc khi xuất bản cuốn sách đầu tiên.


Sự đồng cảm ban đầu giúp độc giả chú ý tới bạn. Sau dần cảm xúc đồng điệu sẽ chuyển đổi thành quan tâm, tin tưởng và cao nhất là trung thành. Kỹ năng đồng cảm không chỉ kết nối mà còn gắn chặt mối quan hệ của người viết với độc giả. Nếu bạn muốn viết gì độc giả cũng háo hức đọc, quảng cáo gì độc giả cũng đồng ý mua, thì đừng bỏ qua liều thuốc gây nghiện mang tên “đồng cảm” nhé!


Nâng cao kỹ năng đồng cảm để viết tốt hơn bằng 3 cách


Đồng cảm thật sự quan trọng với người viết nhưng làm cách nào để rèn luyện và ứng dụng hiệu quả kỹ năng này trong sáng tạo nội dung? Dưới đây là 3 cách hữu ích dành cho bạn.


Nghiên cứu độc giả mục tiêu trước khi viết


Đồng cảm giúp bạn thấu hiểu nhu cầu của độc giả và ngược lại thấu hiểu để đồng cảm với độc giả hơn. Đúng vậy, bạn không nghe nhầm đâu. Để tạo ra những nội dung gây nghiện, để chạm đến “pain-point” (điểm đau) của độc giả, cách duy nhất là kiên nhẫn lắng nghe và đặt bản thân vào hoàn cảnh của họ. Một khi bạn đã đồng điệu với cảm xúc của độc giả, họ sẽ chủ động giãi bày, từ đó bạn sẽ tiếp tục nhìn được rõ hơn tâm trí của họ. Sự đồng cảm cứ thế cắm rễ sâu hơn trong lòng độc giả.


Để tìm hiểu khách hàng, bạn có thể đặt những câu hỏi:

  • Độc giả mục tiêu của bạn là ai?

  • Họ ở trong độ tuổi nào? Họ làm công việc gì?

  • Họ có sở thích, đam mê gì?

  • Điểm mạnh và khả năng của họ tới đâu?

  • Họ phải đối mặt với những khó khăn, thách thức nào?

  • Họ thiếu điều gì và tò mò điều gì?

  • Bạn có thể lấp đầy khoảng trống nào cho họ?

  • Bạn có thể xoa dịu hay trả lời cho họ những câu hỏi nào?

Hãy liên tục tự đặt câu hỏi và tự trả lời, hãy lắng nghe nhiều hơn để phác họa rõ nét bức tranh độc giả của bạn nhé!


Storytelling là trợ thủ đắc lực


Kể chuyện là kỹ thuật tuyệt vời để khơi gợi cảm xúc của độc giả. Cùng so sánh hai ví dụ dưới đây, bạn sẽ nhận ra sự khác biệt và hiệu quả của storytelling.


“Ung thư là bệnh lý nguy hiểm và ngày càng phổ biến ở mọi lứa tuổi, giới tính và vùng miền. Dấu hiệu ban đầu của căn bệnh ác tính này thường mơ hồ, dễ bị bỏ sót. Thông thường, chỉ khi quá khó chịu và hoảng sợ, bạn mới quyết tâm tìm gặp bác sĩ. Nhưng lúc đó thì đã quá muộn, khối u đã phát triển mạnh mẽ, thời gian sống của bạn cũng bị rút ngắn. Vậy làm cách nào để phát hiện sớm ung thư? Dưới đây là 5 dấu hiệu phổ biến mà bạn cần cảnh giác.”


“Thế là hết cách hả bác sĩ? Chắc là thôi, anh phải về nhà thật nhỉ?” Đó là câu hỏi đồng thời là lời níu kéo cuối cùng của bệnh nhân 39 tuổi mà mình tiễn về hôm nay. Anh mắc ung thư lưỡi giai đoạn cuối. Anh đến viện lúc khối u đã quá lớn và di căn nhiều cơ quan. Không có phương pháp điều trị nào hiệu quả, thời gian sống của anh chỉ tính bằng ngày. Khi tôi hỏi anh vì sao khối u to như vậy mà anh không đi khám, anh bảo anh bận thu hoạch nốt vụ mùa, anh phải lo học phí cho mấy đứa nhỏ. Và cứ thế, cuộc sống bộn bề cuốn anh đi. Bạn có đang coi nhẹ sức khỏe của mình không? Liệu bạn đang có 5 dấu hiệu nguy hiểm của bệnh lý ung thư mà không biết hoặc cố tình phớt lờ không?”


Rõ ràng, câu chuyện trong cách mở đầu bài viết thứ 2 chân thật, gần gũi và “người” hơn. Mặt khác, không giống như số liệu, nghiên cứu hay kiến thức chỉ có một sự thật duy nhất, những câu chuyện xuất phát từ trải nghiệm cuộc sống của mỗi người, tức là chẳng có câu chuyện nào giống câu chuyện nào. Đó chính là lý do kể chuyện tạo nên dấu ấn và sự độc đáo riêng của mỗi người viết.


Đối thoại chứ đừng độc thoại


Viết là một phương pháp giao tiếp, mà đã là giao tiếp thì phải đối thoại đôi bên. Thay vì “quăng” cho độc giả những trang giấy dày đặc chữ hoặc lời lẽ sáo rỗng, bạn hãy trò chuyện, tâm sự với họ. Cách này sẽ giúp độc giả có cảm giác được lắng nghe và dễ dàng đồng điệu cảm xúc hơn.


Bạn có thể sử dụng các cụm từ “Bạn thấy đấy”, “Hãy thử hình dung”… hoặc đặt những câu hỏi “Bạn có từng phải đối mặt với?”, “Điều này có quen thuộc với bạn không?”… Những lời khẳng định “Bạn không đơn độc”, “Bạn luôn được lắng nghe và hỗ trợ”… cũng rất hữu ích.


Bạn là con người chứ không phải “cỗ máy đẻ chữ”. Vì vậy, đừng chỉ viết như một chú robot, hãy thể hiện sự đồng cảm để kéo độc giả lại gần phía bạn. Càng ứng dụng tốt kỹ năng này, bạn càng tạo được ảnh hưởng sâu rộng và thành công vững bền hơn với sự nghiệp viết lách.