Đây là cuốn tiểu thuyết mỏng của văn hào A. Dumas (cha) chứa đựng một câu chuyện lãng mạn cao độ. Bản thân tôi không thấy nó đặc sắc nhiều như những cuốn khác cùng tác giả, song có lẻ chính sự giản đơn và lãng mạn làm cho nó được nhiều người ưa thích. Câu chuyện tình yêu lồng trong bối cảnh chính trị và sở thích trồng hoa, trong đó nhân vật chính là một chàng trai với nhiều ưu điểm bị số phận đưa đẩy phải trải qua ngục tù và nhiều thử thách. Chỉ vì giữ một văn bản chính trị mà chính mình không hề biết nội dung, bị gã hàng xóm cũng là dân chơi trồng hoa như chàng lén lút tố cáo, mà chàng bị bắt giam vào ngục. Con gái người quản tù đã cảm mến chàng trai và giúp chàng tìm lại tự do. Hoa tu-lip đen là loài hoa mà tất cả những nghệ nhân trồng hoa đều ao ước có thể ươm thành công một lần. Câu chuyện về tình yêu giữa chàng trai trồng hoa bị bỏ tù và con gái người cai ngục cũng đẹp như chính loài hoa huyền thoại ấy. Cốt truyện có vẻ thuộc dạng đoán trước được, nhưng cách kể chuyện hấp dẫn khiến chúng ta nhanh chóng đọc đến trang cuối. Kết thúc câu chuyện oan trái này thế nào mời các bạn hãy tìm đọc. Hội chứng hoa tulip, hay bong bóng Uất kim hương (tên tiếng Hà Lan còn có: tulpenmanie, tulpomanie, tulpenwoede, tulpengekte và bollengekte) là một giai đoạn trong Thời kỳ hoàng kim của Hà Lan. Khi đó, giá thỏa thuận của một củ tulip (uất kim hương) tăng vọt tới mức bất thường rồi đột ngột sụp đổ.  Nhà sử học người Anh Mike Dash, tác giả của cuốn sách "Tulipomania: Câu chuyện về loài hoa được thèm muốn nhất thế giới và những khát khao phi thường mà nó khơi dậy" cho biết, khi cơn sốt hoa tulip lên tới đỉnh điểm vào tháng 2/1637, một số củ tulip được bán với giá gấp hơn 10 lần thu nhập hàng năm của một thợ thủ công lành nghề. Đây có thể được coi là bong bóng đầu cơ đầu tiên được ghi lại trong lịch sử. Mặc dù một số nhà nghiên cứu lưu ý rằng "Kipper- und Wipperzeit trong giai đoạn 1619-22" - một chuỗi các vụ phá giá đồng tiền kim loại tại châu Âu để lấy chiến phí - cũng có những đặc điểm tương tự với một bong bóng. Thuật ngữ "Hội chứng hoa tulip" ngày nay đôi khi vẫn được dùng để chỉ các bong bóng tài sản (khi giá tài sản tách rời giá trị nội tại). Theo thông tin trong cuốn sách "Những ảo giác nổi tiếng và sự điên loạn của đám đông" xuất bản năm 1841 của nhà báo Anh Charles Mackay, đã có lúc người ta sẵn sàng trả 5 hecta đất để có một củ tulip loại Semper Augustus. Mackay cũng kể lại câu chuyện về một thủy thủ đã ăn củ hoa tulip của một thương gia và nghĩ rằng đó là một củ hành tây. Anh ta đã "mục xương" trong tù. Mackay cho rằng những nhà đầu tư tulip có thể sẽ phá sản khi giá giảm và thương mại Hà Lan phải chịu một cú sốc nặng nề. Hoa tulip được đưa từ Đế quốc Ottoman vào châu Âu vào giữa thế kỷ XVI và rất được ưa chuộng, nhanh chóng trở thành xa xỉ phẩm, một biểu tượng cho địa vị. Chúng được phân thành nhiều nhóm theo màu sắc, trong đó có những màu rất hiếm gặp. Những củ tulip kỳ lạ sẽ cho ra những bông hoa có màu sắc sặc sỡ với sọc và ánh hồng trên cánh hoa. Sau này, khoa học tìm ra rằng loại hoa này đã bị nhiễm một loại virus riêng của hoa tulip còn gọi là "virus ăn hoa tulip". Vào mua thu năm 1636, thứ thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư tại Hà Lan không phải là chỉ số chứng khoán Dow hay Nasdaq, mà chính là giá của những bông hoa tulip. Lượng cầu về hoa tulip đã vượt hơn hẳn lượng cung, vì sự say mê của những nhà làm vườn. Hà Lan khi đó vừa mới phục hồi sau cơn khủng hoảng kinh tế, nông dân có tiền để mạnh tay "vung". Việc mua bán củ hoa tulip trở thành cách đầu cơ vì nhiều người tin là giá loài hoa này nhất định sẽ tăng lên trong tương lai. Có những tuần giá có thể tăng gấp đôi. Doanh nhân, thợ nề, mục sư và cả luật sư đều trở thành những thương nhân tulip. Cho đến đỉnh điểm, một số củ tulip hiếm nhất được bán với giá tương đương 100.000 USD ngày nay. Thậm chí còn có thông tin cho rằng, lượng tiền để mua củ tulip có thể mua được: 8 con lợn, 4 con bò, 12 con cừu, 24 tấn lúa mì, 1 con tàu, 1 chiếc giường ngủ, 48 tấn lúa mạch đen, 2 thùng rượu lớn (loại 240 lít), 4 thùng bia, 2 tấn bơ, 453 kg phomat và 1 tách bạc. Sau khoảng một thời gian tăng giá điên cuồng, tháng 2/1637 giá mặt hàng này đột nhiên rớt thảm hại, chỉ còn 1% so với trước, thậm chí thấp hơn. Lợi nhuận ảo trên giấy tờ bị xóa sạch. Tulipomania (hội chứng hoa tulip) bị dập tắt. Khoảng từ giữa năm 2020, thị trường cây cảnh bắt đầu “nóng” bởi giá những mầm (kie) hoa lan được đẩy từ vài triệu, vài chục triệu vọt lên tới con số hàng tỷ. Cao điểm, có những cây lan được rao bán với giá 50-80 -100 tỷ đồng. Đặc biệt, từ đầu 2021 đến nay, các diễn đàn của người chơi lan “sôi sục” bởi giá mỗi mầm cây được đẩy tăng chóng mặt, có kie lan đột biến được giao dịch hành công ở mức 250 tỷ đồng. Những cuộc đấu giá live streams với chồng tiền cao ngất khiến người tham gia rơi vào “cơn sốt” của sự bốc đồng. Cũng trong khoảng thời gian này, không kém phần sôi động là thị trường bất động sản. Các diễn biến tưởng như âm thầm trong năm 2020, tới những tháng đầu năm 2021, bỗng trở nên sôi sục. Trong khoảng thời gian rất ngắn, mặt bằng giá bất động sản, nhất là đất nền, tại một số địa phương đã tăng liên tục, từ sau khi có thông tin lên quận, hay triển khai xây dựng khu đô thị, công bố quy hoạch… Tại Sơn Tây, Ba Vì, Hòa Lạc, Thạch Thất, Hoài Đức…(Hà Nội), đất thổ cư được đẩy lên mức 25 - 30 triệu đồng/m2, tăng đến 50% so với năm 2019. Những địa phương gần Hà Nội, nhất là tại Lương Sơn (Hoà Bình), sau 6-7 tháng, có vị trí giá đất đã tăng gấp 5 lần. Cá biệt, tại một xã ngoại thành Hà Nội, hàng loạt biển báo, pano, áp phích rao bán đất mọc lên khắp các đường làng, ngõ xóm. Từ người bán trà đá, làm ruộng đến cán bộ thôn, xã…, ai cũng “tranh thủ” làm “cò đất”. Tại các địa phương khác trên cả nước, giá đất cũng tăng từng ngày. Đất nền, đất ở, các biệt thự nghỉ dưỡng, đất dự án treo, thậm chí đất "ăn theo" thông tin chưa rõ ràng về các dự án hạ tầng quan trọng như: sân bay, cao tốc, đại đô thị… đều đảo điên tăng giá. Không chỉ tương đối trùng nhau về mặt thời điểm. Hiện tượng tăng giá chóng mặt của thị trường lan “var”- lan đột biến- và thị trường bất động sản còn có điểm chung: Người dám bỏ cả “núi tiền” ra mua các sản phẩm chủ yếu là người đầu tư lướt sóng để nhanh chóng kiếm lời. Thị trường càng sôi sục, người mua sau càng sốt ruột xuống tiền, thì giá sản phẩm càng được đẩy cao, và lại càng kích thích những người vào sau, vào sau nữa. Những thủ đoạn can thiệp thổi giá để trục lợi đã xuất hiện. Trong nhiều trường hợp, cơ quan chức năng xác định được mô hình kinh doanh đa cấp biến tướng, người tham gia trước với mục đích chiếm đoạt tiền của người tham gia sau mà không quan tâm đến giá trị của hàng hóa. Thậm chí, có những giao dịch mang dấu hiệu lừa đảo, khi bán xong mầm cây tiền tỷ thì người bán “mất hút”; hoặc những “chủ nhà bán đất” rao thanh lý những mảnh mà họ không hề sở hữu. Trên thực tế, cơ quan chức năng đã xử lý một số trường hợp. Sau vụ giao dịch lan trị giá 250 tỷ đồng tại Quảng Ninh, cơ quan công an đã triệu tập cả người bán và người mua trong vụ chuyển nhượng trên để làm rõ thông tin. Một vụ giao dịch lan đột biến trị giá hớn 31 tỷ đồng tại Đắk Lắk cũng được xác định là giao dịch giả, mục tiêu cuối cùng là để câu like và bán hàng… Trên thị trường bất động sản, Bộ Xây dựng đang gấp rút tham mưu Thủ tướng chỉ đạo các địa phương tăng cường giám sát thị trường bất động sản, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi, đối tượng lợi dụng thông tin để làm giá, đẩy giá bất động sản để thu lợi bất chính. Trong khi đó, thực tế còn rất nhiều nhà đầu tư ngậm đắng nuốt cay khi “ôm” những mầm lan đáng giá cả gia tài nhưng lúc cây ra hoa thì không phải là đột biến. Tương tự là những người đổ xô mua đất theo tâm lý đám đông, đến lúc không tìm được người mua sau, thì giữ khoản nợ vay ngân hàng mà lo ngay ngáy. Đây là đầu mối tiềm ẩn sự nguy hiểm đối với nền kinh tế, nhất là với thị trường bất động sản, khi “bong bóng” được “bơm” quá tải sẽ phát nổ trong tương lai không xa. Quá khứ từng có những cơn sốt đất mà khi nó đi qua, sẽ để lại các vị đại gia lao đao bởi những khoản nợ xấu từ bất động sản. Không chậm hơn được nữa, đây là lúc vào cuộc của cơ quan chức năng trong việc rà soát lại các văn bản để bịt các lỗ hổng pháp luật, đồng thời can thiệp bằng các biện pháp phù hợp để ngăn chặn các giao dịch “đột biến” ở cả “hoa” và “đất”. Cần có các chế tài mạnh hơn nữa để ngăn chặn hành vi đầu cơ, trục lợi, từ đó kiểm soát thị trường hiệu qủa hơn nữa, đảm bảo thị trường phát triển lành mạnh, đúng quy luật và đúng giá trị thực. Đồng thời, các ngành hữu quan cần tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến các quy định pháp luật cũng như cảnh báo các nguy cơ, để người dân không bị dụ dỗ, trở thành những nạn nhân của “cơn loạn giá” lan var hay cơn điên cuồng mua bán đất. Trong câu chuyện “cơn sốt” của sự đột biến giá đất, nhận thức của người mua chiếm một vai trò quan trọng. Những “nhà đầu tư” chỉ thực sự được gọi là “nhà đầu tư” khi có kiến thức, có sự khôn ngoan, có những mục tiêu phát triển rõ ràng; còn chỉ vì hám lợi, mang tâm lý chạy theo đám động và lướt sóng thì hành động đầu cơ chứa trong nó sự bất an đối với cả thị trường lẫn bản thân người xuống tiền giao dịch. Trong tiểu thuyết “Hoa uất kim hương đen”, nhân vật chính sau những thăng trầm, đã ươm mầm thành công giống hoa quý, và có tình yêu viên mãn. Mọi câu chuyện cuộc sống cũng vậy, sẽ chỉ kết thúc có hậu, khi nhân vật chính phải đổ mồ hôi, công sức cho niềm đam mê của mình, chứ không phải là những kẻ cố tình lũng đoạn thị trường, hoặc nhẹ dạ lao theo tâm lý đám đông trong một thời gian ngắn nhằm kiếm lời trong chốc lát và góp phần làm loạn giá, kéo theo những nạn nhân khác ôm “quả đắng”. |
