Tháp nhu cầu Maslow là mô hình nổi tiếng về tâm lý và động cơ của con người, được đặt theo tên nhà tâm lý học Abraham Maslow, người đã đưa ra nghiên cứu và phát triển mô hình này bắt đầu từ vào năm 1943 trong bài viết A Theory of Human Motivation. Tháp gồm 5 tầng tương ứng với 5 cấp độ nhu cầu của con người. Mỗi một tầng của kim tự tháp lại phản ánh theo mức độ phức tạp khác nhau, càng lên cao nhu cầu của con người lại càng cao hơn. Show
Ý nghĩa của kim tự tháp Maslow được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực như quản trị kinh doanh, quản trị nhân sự, Marketing và cuộc sống. Kim tự tháp lý giải các hành vi của con người mà ngay chính họ không ý thức được điều đó. Marketing AI xin giới thiệu 5 cấp độ của tháp nhu cầu Maslow và những ứng dụng mô hình này trong hoạt động Marketing, quản trị, giáo dục và trong cuộc sống dưới đây: Tài liệu thuyết nhu cầu của Maslow – 5 cấp độ của thuyết nhu cầu Maslow. (Nguồn: Internet) Ví dụ về tháp nhu cầu Maslow: Các doanh nghiệp bán hàng thực phẩm sẽ là nhu cầu đầu tiên. Các cửa hàng làm đẹp hướng đến nhu cầu được tôn trọng. Các trường Đại học, nơi các giáo sư làm việc, là nơi hướng đến nhu cầu hiện thực lý tưởng bản thân. Việc tìm hiểu về tháp nhu cầu maslow trong marketing, bạn có thể biết được các hành vi tiêu dùng và từ đó tập trung một cách có hiệu quả. Ưu, nhược điểm của tháp nhu cầu MaslowBất kể một học thuyết nào cũng đều có cả mặt ưu và nhược. Tháp nhu cầu Maslow cũng không phải trường hợp ngoại lệ, vì vậy khi ứng dụng vào các nghiên cứu cần phải nắm rõ ưu và nhược điểm của tháp nhu cầu maslow là gì. Ưu điểm của tháp nhu cầu Maslow
Nhược điểm của tháp nhu cầu Maslow
5 cấp độ của tháp nhu cầu MaslowNhu cầu sinh lýNhu cầu cơ bản nhất nằm ở đáy của kim tự tháp. Đây là những nhu cầu về sinh lý – những đòi hỏi về thể chất cho sự sống còn của con người. Nếu những yêu cầu này không được đáp ứng, cơ thể con người không thể duy trì cuộc sống. Thực phẩm, không khí, nước, ngủ,… nằm trong danh mục này. Các nhu cầu sinh lý học được cho là quan trọng nhất, vì vậy chúng phải được đáp ứng trước tiên. Nhu cầu được an toànKhi nhu cầu về thể chất của một người được thỏa mãn, nhu cầu về sự an toàn của họ được ưu tiên. Những nhu cầu này bao gồm an toàn về thể chất, sức khoẻ, an ninh gia đình, an ninh tài chính hoặc việc làm và an toàn trong gia đình. Nhu cầu xã hộiSau khi các nhu cầu về sinh lý và an toàn được hoàn thành, con người tập trung sự chú ý vào nhu cầu giao lưu tình cảm. Theo tháp nhu cầu Maslow, con người muốn được hoà nhập trong một cộng đồng nào đó, muốn có một gia đình hạnh phúc, những người bạn bè gần gữi, thân thiết. Con người cần yêu và được yêu, nếu không họ có thể trở nên cô đơn, lo lắng và thậm chí trầm cảm. Nhu cầu được kính trọngGiống như mong muốn nhận được sự yêu thương, chúng ta cũng cần có nhu cầu nhận được sự tôn trọng. Điều này có thể được thực hiện thông qua cảm giác tự trọng, sự tôn trọng của người khác, sức mạnh, năng lực, sự thành thạo, tự tin, độc lập và tự do. Nhu cầu được thể hiện bản thânSau khi tất cả các nhu cầu trước đó đã được đáp ứng một cách thỏa đáng, mọi người bắt đầu tập trung vào việc nhận ra tiềm năng đầy đủ của họ. Tháp nhu cầu của Maslow mô tả mức độ này là “Con người mong muốn đạt được tất cả mọi thứ trong lĩnh vực của mình, đứng đầu và không ngừng hoàn thiện những gì mình đang sở hữu” Ví dụ, con người mong muốn trở thành những người sếp mẫu mực, hoặc các vận động viên có thành tích tốt nhất trên thế giới. Maslow tin rằng để hiểu mức độ của nhu cầu này, người đó không chỉ phải đạt được các nhu cầu cấp thấp hơn mà còn phải làm chủ được chúng. Thực chất, mục đích con người muốn thỏa mãn nhu cầu ở mức cao hơn là để bảo vệ, duy trì những nhu cầu bên dưới.
Vậy, có thể ứng dụng tháp nhu cầu Maslow trong Marketing như thế nào?Như đã nhắc bên trên, có những hành động chính khách hàng cũng không lý giải được. Các marketers có thể làm gì để có được câu trả lời bên trong tâm trí khách hàng? Đó là lý do các tập đoàn FMCG có riêng một bộ phận nghiên cứu hành vi, tâm lý người tiêu dùng. Vậy, nếu thương hiệu của bạn không có đủ nguồn lực và ngân sách, phương án nào giải quyết được những câu hỏi nằm trong tâm trí khách hàng kia? Nếu hành vi và các quyết định mua hàng đều nằm ở 1 trong 5 cấp độ của tháp nhu cầu Maslow, các marketers có thể làm gì để tìm ra insight của khách hàng và ứng dụng cho chiến lược marketing? Ứng dụng tháp nhu cầu Maslow trong Marketing như thế nào? Ưu nhược điểm của học thuyết maslow là gì? (Ảnh: Internet) Xây dựng PersonasTrước tiên, phải nắm rõ được khách hàng của bạn là ai? Mô tả khách hàng mục tiêu thật chi tiết để biết được họ đang nằm ở đâu trong 5 cấp độ của tháp, biết được sản phẩm, dịch vụ đang đáp ứng loại nhu cầu nào trong 5 loại nhu cầu. Nếu bán các hệ thống an ninh gia đình, khách hàng phải nằm ở cấp độ thứ hai của kim tự tháp: Nhu cầu được an toàn. Hay nếu bán xe hạng sang, khách hàng đang nằm trong nhu cầu thứ 4. Thiết kế thông điệpSau khi vẽ xong chân dung khách hàng mục tiêu và ráp vào đúng loại nhu cầu, cần thiết kế thông điệp giải quyết các vấn đề sau:
Vietjet đánh vào phân khúc bình dân, phục vụ nhu cầu đi lại tiện lợi thông thường, thông điệp và định vị đơn giản chỉ là hãng máy bay giá rẻ. Ngược lại, Vietnam Airlines với phân khúc cấp cao sẽ mang thông điệp an toàn của chuyến đi, dịch vụ chất lượng, không ngừng phát triển và hoàn thiện. Ứng dụng tháp nhu cầu Maslow trong quản trịHọc thuyết Maslow vận dụng trong công tyViệc ứng dụng tháp nhu cầu Maslow trong công ty khá đơn giản, bởi lẽ nó sẽ ứng với mỗi cấp độ của tháp. Cụ thể như sau:
Ứng dụng thuyết nhu cầu Maslow trong quản trị Tháp nhu cầu Maslow vận dụng trong quản trị nhân sựThoạt nghe qua, để vận dụng kim tự tháp Maslow trong công ty khá đơn giản vì nó rõ ràng với từng mốc nhu cầu riêng. Tuy nhiên có một thực tế cần lưu ý ở đây, một nhân viên tại một công ty sẽ có đồng thời cả 5 nhu cầu trên cùng một lúc. Là một nhà quản trị nhân sự, bạn cần có những chính sách phù hợp cho từng cá nhân ở mỗi thời điểm khác nhau. Không thể nào áp dụng cùng một thứ cho nhiều người, cũng như không thể áp dụng suốt một chính sách cho một người vĩnh viễn được. Tùy từng đối tượng khác nhau, họ sẽ có nhu cầu khác nhau. Ví dụ như một sinh viên mới ra trường, nhu cầu về lương thưởng chỉ dừng ở mức vừa đủ để chi trả cuộc sống. Nhu cầu quan trọng nhất sẽ là được học hỏi thêm nhiều kinh nghiệm, nâng cao và phát triển bản thân. Còn đối với một nhân viên có thâm niên dày dạn kinh nghiệm, dĩ nhiên nhu cầu về học hỏi và phát triển sẽ không còn được ưu tiên hàng đầu nữa. Thay vào đó là nhu cầu về sự thăng tiến trong công việc, mức lương thưởng và chế độ đãi ngộ tốt hơn, cũng như nhu cầu được thể hiện bản thân, có tiếng nói trong công ty. Tháp nhu cầu Maslow trong kinh doanhSự thay đổi định hướng kinh doanh của các doanh nghiệp hiện nay cho thấy sự dịch chuyển mạnh mẽ khi lý giải theo lý thuyết nhu cầu của Maslow trong kinh doanh. Khi nền kinh tế thị trường phát triển, nhu cầu của khách hàng đã dịch chuyển đến những cấp bậc cao hơn. Khi đã thỏa mãn những nhu cầu sinh lý cơ bản, cần đảm bảo an toàn về sức khỏe, tinh thần…cho bản thân và gia đình. Ứng dụng tháp nhu cầu Maslow trong dịch vụ du lịchThuyết Maslow có thể ứng dụng trong dịch vụ du lịch Về bản chất, tháp nhu cầu Maslow được xây dựng để phân tích nhu cầu của con người, vì vậy không khó để ứng dụng nó vào trong ngành du lịch. Chỉ có điều, những cấp độ nhu cầu sẽ được tùy chỉnh một chút để phù hợp hơn với những yếu tố của ngành. Thế nhưng, chúng vẫn phục vụ chung một mục đích là phân tích được nhu cầu của con người, mà ở đây là của du khách. Từ đó doanh nghiệp sẽ có những thay đổi, chính sách phù hợp để đáp ứng. Cụ thể 5 cấp độ trong tháp Maslow trong dịch vụ du lịch như sau:
Ứng dụng tháp nhu cầu Maslow trong tình yêuỨng dụng kim tự tháp Maslow vào trong tình yêu Thật ngạc nhiên khi tháp Maslow – một mô hình thường thấy trong quản trị doanh nghiệp lại có thể ứng dụng trong cả tình yêu. Sở dĩ có thể làm như vậy là vì bản chất của tháp Maslow là phân tích con người. Mỗi cá thể sẽ bị ràng buộc vào trong những nhu cầu trong mô hình này, trong khi tình yêu là hiện tượng xảy ra giữa người với người vậy nên các nguyên lý của tháp vẫn hoàn toàn có thể được áp dụng. Vậy cụ thể ứng dụng tháp nhu cầu Maslow trong tình yêu như nào? Hãy theo dõi bài phân tích dưới đây:
Ứng dụng học thuyết Maslow trong giáo dụcÁp dụng học thuyết Maslow vào trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo Tháp nhu cầu Maslow được tạo ra là để tìm hiểu và phân tích nhu cầu và động lực của mỗi con người. Vì vậy khi ứng dụng học thuyết này vào trong giáo dục, mục đích là để cha mẹ hiểu được con cái của mình. Từ đó họ có thể đồng hành cùng con trong việc giáo dục và quá trình trưởng thành. Tương ứng với mỗi cấp độ sẽ là nhu cầu khác nhau của con, trong đó:
Một vài điều cần lưu ý trong tháp nhu cầu MaslowNhu cầu không nhất thiết phải “dập khuôn” như học thuyết MaslowNhư đã đề cập, những học thuyết liên quan tới con người sẽ rất khó để có thể chính xác tuyệt đối và tháp nhu cầu Maslow không phải ngoại lệ. Mặc dù theo đúng học thuyết, nhu cầu của con người sẽ phát triển theo thứ tự từ chân tháp đến đỉnh tháp. Tuy nhiên không phải lúc nào cũng hoàn toàn như vậy, bởi lẽ nó còn phụ thuộc vào hoàn cảnh và tình hình của mỗi người. Chỉ có duy nhất nhu cầu sinh lý sẽ luôn nằm ở vị trí chân tháp, đồng nghĩa đóng vai trò nền tảng để phát triển những cấp độ nhu cầu tiếp theo. Nhu cầu không phải lúc nào cũng tăngĐa số trong chúng ta đều muốn tăng tiến nhu cầu của mình, đi từ chân tháp lên đỉnh tháp. Tuy nhiên không phải lúc nào cũng có thể thực hiện đúng trình tự như vậy. Bởi lẽ nó có thể bị gián đoạn bởi các yếu tố ngoại cảnh, hoặc tình hình hiện tại bị thay đổi do biến cố trong cuộc sống. Ví dụ như mất việc, nợ nần, ly hôn, tai nạn,… là những tác nhân gây ra sự gián đoạn. Sau khi xảy ra sự việc, trình tự nhu cầu sẽ được thiết lập lại thay vì tăng lên. Nhu cầu cũ không nhất thiết phải đáp ứng tất cả thì nhu cầu mới mới xuất hiệnMaslow đã từng đề cập rằng, một cấp độ nhu cầu của con người không nhất thiết phải đáp ứng đủ 100% thì mới chuyển sang nhu cầu mới. Thay vào đó, chỉ cần thỏa mãn nhu cầu ở mức độ nhất định thì đã có thể xuất hiện nhu cầu mới. Tháp nhu cầu mở rộng MaslowTháp nhu cầu mở rộng Maslow (Ảnh: Internet) Ngoài 5 cấp bậc đã đề cập ở trên, tháp nhu cầu Maslow còn được phát triển thêm với ba nhu cầu mở rộng mang tên: Nhu cầu nhận thức (Cognitive Needs), nhu cầu thẩm mỹ (Aesthetic Needs) và nhu cầu về tự tôn bản ngã (Transcendence). Trong đó, cấp độ của tháp nhu cầu mở rộng Maslow sẽ có thứ tự như sau:
Kết luận Hãy vận dụng kiến thức về tháp nhu cầu Maslow là gì áp dụng trong các lĩnh vực khác nhau của cuộc sống như tình yêu, giáo dục, quản trị marketing,… Mỗi người là một cá thể riêng biệt nhưng lại có những loại nhu cầu giống nhau. Để thuyết phục mọi người và khách hàng làm theo những gì bạn muốn, suy nghĩ những gì chúng ta suy nghĩ, cảm nhận những gì muốn khách hàng, mọi người cảm nhận,…thương hiệu của doanh nghiệp phải cung cấp đúng sản phẩm để giải quyết chính xác nhu cầu của đúng người. Qua những ưu và nhược điểm của tháp nhu cầu maslow hãy vận dụng tháp nhu cầu maslow trong Marketing cho thương hiệu của bạn. Nếu thương hiệu có thể làm điều đó coi như đã nắm được thế trận của cuộc chiến giành được chỗ đứng trong tâm trí khách hàng giữa các thương hiệu. |