Kỷ tử là vị thuốc được sử dụng phổ biến trong y học cổ truyền để trị các bệnh về mắt, vô sinh hiếm muộn, di mộng tinh ở nam giới hay viêm dạ dày mãn tính. Dược liệu này có đặc điểm, công dụng và những điều cần lưu ý khi sử dụng như thế nào? Mọi thắc mắc về câu kỷ tử sẽ được giải đáp ở bài viết dưới đây. Cây Kỷ tử hay còn gọi là câu kỷ tử là vị thuốc quý có nhiều tên gọi khác như: Khủ khởi, Câu khởi, Kỷ tử, Khởi tử, Địa cốt tử. Cây có tên khoa học: Fructus Lycii.; họ Cà (Solanaceae) Quả kỷ tử khi chín có màu đỏ đẹp mắtKỷ tử là một cây thuốc quý với những đặc điểm nhận dạng như sau:
Cây có nhiều nhất ở Trung Quốc, tập trung ở một số tỉnh như Quảng Đông, Quảng Tây, Vân Nam, Cam Túc, Ninh Hạ, Thanh Hải… Mua giống cây câu kỷ tử ở đâu? Trước đây nước ta thường phải mua dược liệu từ Trung Quốc. Nhưng hiện nay, kỷ tử đã di thực vào Việt Nam và được trồng tại một số vùng dược liệu chuyên canh có không khí lạnh và mát mẻ quanh năm như Lào Cai, Hà Giang,… Bộ phận dùng là quả khô rụng. Khi quả chín có màu đỏ tươi hoặc màu đỏ cam, nhăn nheo thì nó được sử dụng vào làm thuốc. Thu hái: Thời điểm quả sai và chứa nhiều các hoạt chất chữa bệnh là vào tháng 8 -9 hàng năm. Nên hái quả vào sáng sớm hoặc chiều mát. Sau khi hái, đem quả phơi trong bóng mát. Khi quả có dấu hiệu nhăm thì lúc đó mới đem ra phơi ngoài nắng đến khi khô hoàn toàn. Bảo quản: Nên để dược liệu nơi khô ráo, thoáng mát. Có thể phun rượu hoặc xông diêm sinh định kỳ để chống mối mọt, ẩm mốc. Dược liệu đã được sử dụng từ rất lâu trong y học cổ truyền để chữa bệnh. Khi y học hiện đại phát triển, đã có nhiều nhà khoa học tiến hành công trình nghiên cứu về vị thuốc này. Hạt kỷ tử có tác dụng gì với sức khoẻ con người?Dược liệu có vị ngọt, tính bình; quy vào kinh Can, Phế, Thận. Công dụng của kỷ tử là cường thịnh âm đạo, minh mục, an thần, bổ ích tinh huyết, khí hư lao, nhuận phế, trừ phong, bổ gân cốt, ích khí, tư thận,…Từ đó, chủ trị các bệnh :
Theo các tài liệu y học, kỷ tử chứa nhiều thành phần hóa học. Cụ thể như sau:
Với các thành phần hóa học trên, kỷ tử có tác dụng gì với sức khỏe con người?
Dược liệu được chứng minh là có tác dụng cải thiện các dấu hiệu về sinh lý ở nam giới như: suy giảm nồng độ testosterone, giảm ham muốn, chất lượng tinh trùng kém, xuất tinh sớm, vô sinh hiếm muộn, rối loạn cương dương… Vị thuốc giúp tăng cường khả năng miễn dịch không đặc hiệu. Công dụng này có được là do tăng kích thích đại thực bào thực bào, tăng tác dụng của lysozyme (một enzym tiêu hóa, cung cấp một chức năng sát trùng và miễn dịch). Nhờ đó, dược liệu giúp bạn ngăn ngừa sự tấn công của vi khuẩn, vi rút, giảm ốm vặt khi thời tiết tiết thay đổi thất thường, không khí ẩm ướt. Trong dược liệu có chứa Betaine hydrochloride có thể làm tăng phospholipids trong huyết thanh và gan. Cơ chế này có tác dụng bảo vệ tế bào gan đáng kể. Uống trà kỷ tử hàng ngày giúp thải độc ganTheo một nghiên cứu trên chuột, chiết xuất của kỷ tử làm giảm đường huyết ở chuột. Khi sử dụng trên cơ thể người, dược liệu làm giảm đáng kể nồng độ glucose trong máu và nồng độ cholesterol toàn phần trong huyết thanh (TC), triglyceride (TG) và đồng thời làm tăng đáng kể nồng độ cholesterol lipoprotein mật độ cao (HDL-c). Các nghiên cứu chỉ ra rằng sự tích tụ của phản ứng oxy hóa quá mức chính là một trong những nguyên nhân làm trầm trọng thêm tổn thương của mô võng mạc. Điều này dẫn đến các bệnh lý về mắt. Trong kỷ tử có Polisaccarit – là hoạt chất có tác dụng ức chế này tạo ra các loại oxy phản ứng và thoái biến màng ty thể, chống lại tổn thương oxy hóa trong tế bào và mô. Ngoài ra, chất zeaxanthin trong dược liệu có hàm lượng cao, giúp bảo vệ mắt khỏi các tia cực tím, các gốc tự do. Chính vì vậy, việc sử dụng kỷ tử là giải pháp để cải thiện thị lực rất tốt.
Các thử nghiệm về tác dụng với bệnh ung thư của kỷ tử đã được tiến hành. Sau một đợt sử dụng dược liệu, nhiều bệnh nhân đã nhận thấy sự thay đổi rõ rệt kích thước khối u, hạn chế sự di căn của tế bào ung thư. Dược liệu có tính kháng khuẩn, tiêu viêm. Ngoài ra nó hỗ trợ điều trị các vết thương trên cơ thể, giúp vết thương mau lành, chống nhiễm trùng và hạn chế để lại sẹo. Vị thuốc có tác dụng chữa suy nhược cơ thể vì chứa nhiều dưỡng chất có lợi. Người mới ốm dậy, người gầy gò, người thường xuyên bị stress sẽ cải thiện sức khỏe nếu biết cách sử dụng. Trong xã hội hiện đại, không ít người có dấu hiệu trầm cảm. Nếu không chữa trị kịp thời sẽ để lại những hệ lụy đáng tiếc. Trong kỷ tử có hoạt chất mangan, chất xơ và nhiều vitamin giúp giảm bớt rối loạn lo âu, tái tạo năng lượng và lấy lại niềm vui. Câu kỷ tử được sử dụng làm thuốc theo nhiều cách khác nhau, có thể hãm trà, làm viên hoàn hoặc kết hợp với các dược liệu để tạo thành bài thuốc hiệu quả.
Dấu hiệu của căn bệnh này là đổ mồ hôi trộm, hoa mắt, sốt về chiều, đau mắt, giảm thị lực.
Bài thuốc 1: Pha trà
Bài thuốc 2: Kết hợp với dược liệu khác
Lưu ý: Cần thêm tỳ bà diệp, thiên môn đông, bách bộ nếu xuất hiện các triệu chứng đi kèm như lạnh, sốt, ho. Bài thuốc 1: Nhai câu kỷ tử
Bài thuốc 2: Ngâm rượu cùng với các dược liệu khác
Mặc dù là vị thuốc quý nhưng cách sử dụng kỷ tử nếu không đúng cách sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe. Bởi vậy, cần lưu ý những điều sau:
Vị thuốc câu kỷ tử được bán trên thị trường với mức giá giao động 320.000 – 400.000 VNĐ/kg. Vì nhu cầu cao nên rất nhiều cơ sở trà trộn hàng của Trung Quốc với giá thành rẻ nhưng chất lượng không đảm bảo. Bởi vậy, tốt nhất khách hàng nên tìm đến những cơ sở tự gieo trồng, chăm sóc dược liệu, có nguồn gốc rõ ràng để mua. Dược liệu kỷ tử tại Vietfarm đảm bảo chất lượngVới những thông tin trên đây, chắc bạn đọc cũng đã hiểu câu kỷ tử là một dược liệu quý như thế nào. Tuy nhiên, để mang lại hiệu quả trong quá trình chữa bệnh, người dùng nên tham khảo ý kiến của các bác sĩ chuyên môn trước khi sử dụng. |