Phân tích sự tác động của cuộc cách mạng tư sản Anh đến hình thức chính thể và cơ cấu tổ chức bộ máy nhà nước tư sản AnhBạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (266.09 KB, 7 trang ) LỜI MỞ ĐẦU mới. Sác lơ I đặt ra nhiều thứ thuế, duy trì nhiều đặc quyền phong kiến làm cho đời sống nhân dân hết sức cơ cực. Đặc điểm tình hình trên đã làm cho mâu thuẫn giữa tư sản, quý tộc mới và các thế lực phong kiến bảo thủ ngày càng thêm gay gắt. Đây chính là nguyên nhân sâu xa làm bùng nổ cách mạng tư sản Anh. Tuy nhiên, nguyên nhân trực tiếp làm bùng nổ cách mạng tư sản Anh lại xoay quanh vấn đề tài chính khi Sác lơ I triệu tập Quốc Hội đòi tăng thuế để có tiền chi viện cho cuộc đàn áp những cuộc nổi dậy của người Scot len ở miền Bắc. Quý tộc mới và tư sản đã không phê duyệt các khoản thuế do vua đặt ra, kịch liệt phản đối chính sách bạo ngược của nhà vua. Bị thất bại, Sác lơ I chạy lên vùng núi phía Bắc Luân đôn, tập hợp lực lượng phong kiến chuẩn bị phản công. 1.2, Nội dung và tính chất của cuộc cách mạng tư sản. Cách mạng tư sản Anh diễn ra qua 2 cuộc nội chiến: cuộc nội chiến lần thứ nhất (1642-1646), vua Sáclơ I chính thức tuyên chiến với lực lượng cách mạng (lực lượng tư sản và đông đảo nhân dân). Sau nhiều lần quân đội của nghị viện liên tiếp thất bại, dưới sự chỉ huy của Crôm Oem đã nhanh chóng phản công thắng lợi. Kết quả năm 1646, vua Sáclơ I bị bắt. Tuy nhiên Sác lơ I vẫn trốn khỏi nhà giam và tập hợp lực lượng phản kích, cuộc nội chiến thứ 2 bùng nổ. Lần này, Crôm Oem lại đánh bại quân đội nhà vua. Cuộc nội chiến lần thứ hai kết thúc (tháng 8/1648), vua Sác lơ I bị bắt. =>Cách mạng tư sản Anh là sản phẩm cuộc nội chiến cách mạng chống phong kiến không triệt để, nhà nước tư sản Anh điển hình cho chính thể quân chủ nghị viện. 2. Tác động của cuộc cách mạng tư sản đến sự thiết lập hình thức chính thể và cơ cấu tổ chức bộ máy nhà nước tư sản Anh. 2.1, Tác động của cuộc cách mạng tư sản đến sự thiết lập hình thức chính thể. Trong quá trình của cuộc cách mạng tư sản Anh, nội bộ nghị viện bị phân hóa thành hai phái: phái trưởng lão và phái độc lập; trong đó phái độc lập được sự ủng hộ của quần chúng nhân dân do một số chính sách mà phái này đưa ra sau khi cuộc cách mạng kết thúc giành được thắng lợi. Nhưng khi cuộc nội chiến kết thúc, phái độc lập không thực hiện lời hứa với quần chúng nhân dân. Vì vậy, họ đứng lên đấu tranh mạnh mẽ, đòi chính quyền tư sản thực hiện lời hứa (trong đó có việc phân chia ruộng đất). Mặt khác, giai cấp tư sản không dám duy trì nền cộng hòa ra đời ngày 19/5/1649. Trước tình hình trên, chính quyền tư sản phải liên minh với thế lực phong kiến cũ để bảo vệ địa vị, quyền lợi của mình tức phải thiết lập nhà nước dưới hình thức quân chủ nghị viện. Sau cách mạng tư sản, tàn dư phong kiến vẫn không xóa bỏ, là cuộc cách mạng không triệt để. Mặc dù chính thể quân chủ chuyên chế đã bị xóa bỏ nhưng thế lực phong kiến vẫn tồn tại, trên cơ sở đó nhà nước tư sản và thế lực phong kiến kết cấu với nhau, làm cho nước Anh trở thành nước quân chủ nghị viện, quyền lực nhà nước tập trung vào nghị viện. Như vậy, cuộc cách mạng tư sản ở Anh đã diễn ra và để lại nhiều hệ quả, trong đó quan trọng nhất là cho ra đời nhà nước quân chủ nghị viện Anh. 2.2, Tác động của cuộc cách mạng tư sản đến cơ cấu tổ chức bộ máy nhà nước. Sau khi được xác lập và những năm tiếp theo (từ cuối thế kỷ XVII đến cuối thế kỷ XIX- đầu thế kỷ XX), thể chế quân chủ lập hiến ở Anh được hoàn thiện và định hình từng bước. Quá trình này được thể hiện bằng 1 số đạo luật bổ sung và đặc biệt theo tiền lệ như: văn kiện ba năm, văn kiện 1071theo đó, chính thể quân chủ nghị viện ở Anh được định hình với 3 bộ phận sau: + + Hoàng đế: hoàng đế Anh truyền ngôi cho con trai, nếu không có con trai thì truyền ngôi cho con gái. Hoàng đế là nguyên thủ quốc gia, nhưng chỉ có vai trò tượng trưng. Ảnh hưởng của văn kiện 1071 (nguyên tắc chữ ký thứ 2) đã làm giảm đi thực quyền của hoàng đế Anh, mọi hoạt động của hoàng đế chỉ nhằm hình thức hóa các hoạt động của nghị viện và chính phủ. Nghị viện: nghị viện ở Anh ra đời từ rất sớm và đã có ưu thế hơn hẳn các cơ quan nhà nước khác. Cụ thể, nghị viện Anh có những quyền hạn sau: Quyền lập pháp. Quyền quyết định ngân sách và thuế. Quyền giám sát các hoạt động của nội các, bầu hoặc bãi nhiệm các thành viên của nội các. Nước Anh là nước có cơ cấu hai viện vào loại sớm nhất là thượng nghị viện và hạ nghị viện. Thượng nghị viện (viện nguyên lão) gồm đại quý tộc mới do tầng lớp đại tư sản quý tộc cử ra. Do là đại diện của thế lực bảo thủ, vai trò của thượng nghị viện ngày càng mờ nhạt, hoạt động rất hình thức, mang tính danh nghĩa. Theo đó, thượng nghị sĩ được hình thành từ 4 nguồn sau: Từ những quý tộc có phẩm hàm, trong đó từ bá tước trở lên thì được cha truyền con nối chức thượng nghị sĩ. Các thủ lĩnh tôn giáo đương nhiệm Các thủ tướng Anh hết nhiệm kỳ. Một số khác do đích thân hoàng đế bổ nhiệm Hạ nghị viện: đại diện cho các tầng lớp trong dân cư và do dân bầu ra. Trải qua ba cuộc cải cách bầu cử, vai trò và quyền lực của hạ nghị viện ngày càng cao, lấn át thượng nghị viện, khống chế nghị viện. Tuy nhiên, bên trong cơ cấu hạ nghị viện lại có nhiều bất cập: ghế nghị viện được mua đi bán lại, số lượng người được bầu cử cũng không nhiều (4,5 triệu người + + trong tổng số 36 triệu người), đại đa số công nhân lớp dưới, cố nông, người đi ở và toàn thể phụ nữ bị gạt ra khỏi đời sống chính trị - bầu cử. Chính phủ: là cơ quan có thực quyền, nắm quyền hành pháp. Hạ nghị viện cử ra thủ tướng. Sau khi được hoàng đế bổ nhiệm, thủ tướng đứng ra thành lập chính phủ (các bộ trưởng nhất thiết phải là đại biểu của hạ viện và thượng viện) đó là chính phủ của đảng chiếm đa số trong hạ viện. Ở Anh, lập pháp và hành pháp đều nằm trong tay một đảng. Vì vậy không mấy khi hạ viện bị giải tán, hạ nghị viện chỉ có thể giải tán, nếu chỉnh phủ thấy đảng của mình có đa số mỏng manh trong hạ viện, muốn có đa số vững chắc hơn thì yêu cầu hoàng đế giải tán hạ nghị viện để bầu ra hạ nghị viện mới, với hi vọng sẽ có sự ủng hộ của đa số nhiều hơn, nhằm kéo dài thời gian cầm quyền của Đảng mình. => Như vậy thực chất cơ chế chính trị ở Anh là hai đảng tư sản thay nhau nắm chính quyền nhà nước. Cơ quan tư pháp: ở nhà nước tư sản Anh không có bộ tư pháp nên tòa án tối cao đặt dưới sự kiểm soát của chủ tịch thượng nghị viện đồng thời là chánh án tối cao. Hệ thống cơ quan tòa án Anh được thiết lập ở trung ương và địa phương. Cách mạng tư sản xảy ra đã làm thay đổi hoàn toàn cơ chế bộ máy nhà nước Anh, xóa bỏ chế độ quân chủ phong kiến đã từng tồn tại hàng trăm năm và thay vào đó là chính thể quân chủ nghị viện. Sự cấu kết giữa giai cấp tư sản và thế lực phong kiến được phản ánh ở thượng tầng kiến trúc, là hình thức nhà nước quân chủ nghị viện mà quyền lực tập trung vào nghị viện. Tư bản Anh là trung tâm áp bức, bóc lột nhân dân Anh và nhân dân thế giới. KẾT LUẬN Cuộc cách mạng tư sản Anh tuy là cuộc cách mạng không triệt để nhưng có ý nghĩa to lớn trong việc thành lập bộ máy nhà nước tư sản, xóa bỏ hoàn toàn hình thức chế độ quân chủ chuyên chế tập quyền thiết lập chế độ quân chủ nghị viện, mở đường cho những cuộc cách mạng sau đó. Trên đây là bài làm của nhóm em, do kiến thức và khả năng thu thập tài liệu còn nhiều hạn chế nên mong thầy cô góp ý để nhóm em rút kinh nghiệm. Chúng em xin chân thành cảm ơn! DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Trường Đại Học Luật Hà Nội, Giáo trình Lịch sử nhà nước và pháp luật thế giới, NXB Công an nhân dân, năm 2005 Trường đại học luật Hà Nội, Giáo trình lí luận nhà nước và pháp luật, Nxb Công an nhân dân, năm 2012 PGS.TS Phạm Hồng Thái, Giáo trình Lý luận nhà nước và pháp luật, Nxb Giao thông vận tải, Hà Nội, 2009 Lịch sử cuộc cách mạng tư sản Anh Nguồn: http://reds.vn/index.php/lich-su/lan-song-do/3289-lich-su-cach-mang-tusan-anh Bước đầu tìm hiểu các cuộc cách mạng tư sản thời cận đại (từ thế kỷ XI đến đầu thế kỷ XX) Nguồn:http://doan.edu.vn/do-an/de-tai-buoc-dau-tim-hieu-cac-cuoc-cach-mang-tusan-thoi-can-dai-tu-the-ky-xi-dau-the-ky-xx-2569/ Cách mạng tư sản Anh- lịch sử thế giới cận đại Nguồn:http://sontinh2.com/@forum/noi-dung-tung-bai-nang-cao-lich-su-11/9753bai-2-cuoc-cach-mang-tu-san-anh-giua-ki-xvii.html Nhận định về các cuộc cách mạng tư sản cho tới thế kỷ XIX Nguồn: http://suhoctre.hisforum.net/t2519-topic Cách mạng tư sản Anh giữa thế kỷ XIV Nguồn: http://khietlamtn.wordpress.com/2012/06/04/cach-mang-tu-san-anh-giuathe-ky-xvii/ PHỤ LỤC Buôn bán nô lệ da đen ở Anh thế kỷ XVI Ô.Crôm Oem (1599 1658) Quang cảnh Luân Đôn (Anh) thế kỷ XVII |