Hóa chất hữu cơ là gì


I. KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ

I. KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ

1. Hợp chất hữu cơ có ở đâu?

- Hợp chất hữu cơ có ở xung quanh ta, trong cơ thể sinh vật, cơ thể người và trong hầu hết các loại lương thực, thực phẩm, trong các loại đồ dùng...

Hóa chất hữu cơ là gì

Hình 1: Một số loại thực phẩm, đồ dùng chứa hợp chất hữu cơ

2. Hợp chất hữu cơ là gì?

- Hợp chất hữu cơ là hợp chất của cacbon (trừ CO, CO2, H2CO3 và muối cacbonat, cacbua kim loại như CaC2...)

Khi đốt cháy các hợp chất hữu cơ đều thấy tạo ra CO2.

Hóa chất hữu cơ là gì

Hình 2: Thí nghiệm chứng tỏ bông chứa cacbon

3. Phân loại hợp chất hữu cơ

Hợp chất hữu cơ được phân thành hai loại chính như sau:

Hóa chất hữu cơ là gì

II. KHÁI NIỆM VỀ HÓA HỌC HỮU CƠ

- Hóa học hữu cơ là ngành hóa học chuyên nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ và những chuyển đổi của chúng.

- Hóa học hữu cơ có các phân ngành như hóa học dầu mỏ, hóa học polime, hóa học các hợp chất thiên nhiên...

- Hóa học hữu cơ có vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế, xã hội.

III. ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO TRONG PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ

- Trong các hợp chất hữu cơ, C có hóa trị IV, H có hóa trị I, O luôn có hóa trị II.

- Kí hiệu:

Hóa chất hữu cơ là gì

Ví dụ:

- Các  phân tử $C{{H}_{4}}$,${{C}_{2}}{{H}_{4}}$,${{C}_{2}}{{H}_{2}}$... là các hiđro cacbon

- Ngoài ra các hợp chất có thêm các nguyên tố khác được gọi là dẫn xuất hiđrocacbon

Ví dụ: Phân tử rượu etylic ${{C}_{2}}{{H}_{5}}OH$

- Mạch cacbon

+ Mạch vòng:

+ Mạch hở:

IV. CÔNG THỨC CẤU TẠO

* Cách viết CTCT của một hợp chất hữu cơ

Ví dụ: Viết CTCT của HCHC sau: \({{C}_{4}}{{H}_{10}}\)

* Giả sử hợp chất hữu cơ có dạng: ${{C}_{x}}{{H}_{y}}{{O}_{z}}{{N}_{t}}$

$\Delta =\frac{2x+2-y+t}{2}$= số liên kết π + số vòng.

Ví dụ: \({{C}_{4}}{{H}_{8}}\)

$\Delta =\frac{2\cdot 4+2-8}{2}=1$

=> Trong phân tử có 1 liên kết π hoặc có một vòng.

Sơ đồ tư duy: Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hoá học hữu cơ

Hóa chất hữu cơ là gì

  • Bài 1 trang 108 SGK Hoá học 9

    Giải bài 1 trang 108 SGK Hoá học 9. Dựa vào dữ kiện nào trong số các dữ kiện sau đây để có thể nói một chất là vô cơ hay hữu cơ ?

  • Bài 2 trang 108 SGK Hoá học 9

    Giải bài 2 trang 108 SGK Hoá học 9. Chọn câu đúng trong các câu sau :a) Hoá học hữu cơ là ngành hoá học chuyên nghiên cứu các hợp chất có trong tự nhiên.

  • Bài 3 trang 108 SGK Hoá học 9

    Giải bài 3 trang 108 SGK Hoá học 9. Hãy so sánh phần trăm khối lượng của cacbon trong các chất sau : CH4, CH3Cl, CH2Cl2, CHCl3.

  • Bài 4 trang 108 SGK Hoá học 9

    Giải bài 4 trang 108 SGK Hoá học 9. Axit axetic có công thức C2H402. Hãy tính thành phần phần trăm khối lượng của các nguyên tố trong axit axetic.

  • Bài 5 trang 108 SGK Hoá học 9

    Giải bài 5 trang 108 SGK Hoá học 9. Hãy sắp xếp các chất

>> Xem thêm

Luyện Bài Tập Trắc nghiệm Hóa lớp 9 - Xem ngay

Báo lỗi - Góp ý

>> Học trực tuyến lớp 9 và luyện vào lớp 10 tại Tuyensinh247.com. , cam kết giúp học sinh lớp 9 học tốt, hoàn trả học phí nếu học không hiệu quả.

Bên cạnh các hợp chất vô cơ thì các hợp chất hữu cơ tồn tại rất nhiều trong vũ trụ. Từ xa xưa, con người đã biết sử dụng các hợp chất hữu cơ từ thiên nhiên để phục vụ cho cuộc sống hàng ngày. Vậy hợp chất hữu cơ là gì? Hóa học hữu cơ là gì? Trong bài viết hôm nay, chúng ta sẽ tìm hiểu sơ lược về các khái niệm này. Mời các bạn cùng tham khảo nhé!

Xem thêm:

  • Công thức cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ

  • I. Khái niệm về hợp chất hữu cơ
    • 1. Hợp chất hữu cơ có ở đâu?
    • 2. Hợp chất hữu cơ là gì?
    • 3. Phân loại các hợp chất hữu cơ
  • II. Khái niệm về hóa học hữu cơ
  • III. Giải bài tập về hợp chất hữu cơ

I. Khái niệm về hợp chất hữu cơ

1. Hợp chất hữu cơ có ở đâu?

Hợp chất hữu cơ có ở khắp mọi nơi xung quanh ta. Nó có thể ở trong cơ thể sinh vật, trong động thực vật, trong các loại rau củ quả, trong cơ thể của chúng ta… Hợp chất hữu cơ rất đa dạng và có thể tìm thấy ở bất cứ nơi đâu trên Trái Đất.

2. Hợp chất hữu cơ là gì?

Hợp chất hữu cơ được định nghĩa là hợp chất của cacbon. Đa số các hợp chất của cacbon là hợp chất hữu cơ. Chỉ có một số ít hợp chất khác của cacbon là hợp chất vô cơ như: CO, CO2, H2CO3, muối cacbonat…

3. Phân loại các hợp chất hữu cơ

Dựa vào thành phần phân tử, các hợp chất hữu cơ được chia làm 2 loại chính:

  • Hidrocacbon: là hợp chất trong phân tử chỉ có C và H. Ví dụ: CH4, C2H4…
  • Dẫn xuất hidrocacbon: ngoài C và H, phân tử còn có các nguyên tố khác như O, N. P, S, Cl… Ví dụ: C2H6O, CH3Cl, C2H5O2N…

Hóa chất hữu cơ là gì

hop-chat-huu-co-la-gi-khai-niem-ve-hoa-hoc-huu-co

II. Khái niệm về hóa học hữu cơ

Hóa học hữu cơ là ngành hóa học chuyên nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ và những chuyển đổi của chúng.

Đầu thế kỷ 19, hóa học hữu cơ được tách ra từ hóa học nói chung. Thời kỳ đầu, do chưa có cơ sở lý thuyết vững chắc nên hóa học hữu cơ phát triển chậm. Sau khi thuyết cấu tạo nguyên tử ra đời và sự phát triển của cơ sở lý thuyết hóa học hữu cơ hiện đại, hóa học hữu cơ đã phát triển nhanh chóng.

Hiện nay, hóa học hữu cơ chia ra làm nhiều phân ngành như: hóa dầu, hóa polime, hóa học các hợp chất thiên nhiên…. Tất cả đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống và sự phát triển kinh tế, xã hội.

III. Giải bài tập về hợp chất hữu cơ

Câu 1. Dựa vào dữ kiện nào sau đây có thể nói một chất là vô cơ hay hữu cơ:

a) Trạng thái: rắn, lỏng, khí

b) Màu sắc

c) Độ tan trong nước

d) Thành phần nguyên tố

Bài làm: Đáp án đúng là d.

Câu 2. Chọn câu đúng trong các câu dưới đây:

a) Hóa học hữu cơ là ngành hóa học chuyên nghiên cứu các hợp chất có trong tự nhiên.

b) Hóa học hữu cơ là ngành hóa học chuyên nghiên cứu các hợp chất của cacbon.

c) Hóa học hữu cơ là ngành hóa học chuyên nghiên cứu về hợp chất hữu cơ.

d) Hóa học hữu cơ là ngành hóa học chuyên nghiên cứu các chất trong cơ thể sống.

Bài làm: Đáp án đúng là c.

Câu 3. Hãy so sánh % khối lượng của cacbon trong các chất sau: CH4, CH3Cl, CH2Cl2, CHCl3.

Bài làm:

  • %C trong CH4: (12/16) x 100 = 75%
  • %C trong CH3Cl: (12/50,5) x 100 = 23,76%
  • %C trong CH2Cl2: (12/85) x 100 = 14,12%
  • %C trong CHCl3: (12/119,5) x 100 = 10,04%

Câu 4. Axit axetic có CTPT là C2H4O2. Hãy tính thành phần % khối lượng của các nguyên tố trong axit axetic.

Bài làm:

Ta có khối lượng phân tử axit axetic là:

MC2H4O2 = (12 x 2) + 4 + 16 = 60 (g/mol)

  • %C = (24/60) x 100 = 40%
  • %H = (4/60) x 100 = 6,67%
  • %O = 100 – (40 + 6,67) = 53,33%

Câu 5. Hãy sắp xếp các chất: C6H6, CaCO3, C4H10, C2H6O, NaNO3, CH3NO3, NaHCO3, C2H3O2Na vào các cột thích hợp trong bảng sau:

HỢP CHẤT HỮU CƠ HỢP CHẤT VÔ CƠ
Hidrocacbon Dẫn xuất của hidrocacbon

Bài làm:

HỢP CHẤT HỮU CƠ HỢP CHẤT VÔ CƠ
Hidrocacbon Dẫn xuất của hidrocacbon
C6H6, C4H10 C2H6O, CH3NO2, C2H3O2Na CaCO3, NaNO3, NaHCO3