Khi nào khởi tố bổ sung vụ án hình sự năm 2024

Trong trường hợp, có căn cứ xác định tội phạm hoặc không còn tội phạm thì các cơ quan có thẩm quyền ra quyết định khởi tố bổ sung vụ án hình sự.

Vậy, pháp luật quy định về điều kiện, căn cứ thực hiện, thủ tục như thế nào về việc khởi tố bổ sung vụ án hình sự? Mời bạn đọc cùng Luật Quang Huy tìm hiểu qua bài viết sau đây!


1. Thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố vụ án hình sự là gì?

Sau khi vụ án được khởi tố, các cơ quan tiến hành tố tụng có thể phát hiện những thông tin, chứng cứ, tài liệu mới làm thay đổi về bản chất vụ án và hành vi phạm tội. Với sự thay đổi này, quyết định khởi tố vụ án hình sự ban đầu không còn chính xác hoặc chưa đầy đủ nên cần phải, bổ sung cho phù hợp với thực tế khách quan.

Thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố vụ án hình sự là quy định được ghi nhận trong Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2021 về việc Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra, Viện kiểm sát ra quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố vụ án hình sự khi có căn cứ xác định tội phạm hoặc không còn tội phạm.

Thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố vụ án hình sự được quy định tại Điều 156 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2021, cụ thể:

  • Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra, Viện kiểm sát ra quyết định thay đổi quyết định khởi tố vụ án hình sự khi có căn cứ xác định tội phạm đã khởi tố không đúng với hành vi phạm tội xảy ra; ra quyết định bổ sung quyết định khởi tố vụ án hình sự khi có căn cứ xác định còn tội phạm khác chưa bị khởi tố.
  • Trong thời hạn 24 giờ kể từ khi ra quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố vụ án hình sự, Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra phải gửi quyết định kèm theo các tài liệu liên quan đến việc thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố vụ án hình sự cho Viện kiểm sát cùng cấp hoặc Viện kiểm sát có thẩm quyền để kiểm sát việc khởi tố.
  • Trong thời hạn 24 giờ kể từ khi ra quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố vụ án hình sự, Viện kiểm sát phải gửi cho Cơ quan điều tra để tiến hành điều tra.

Việc thay đổi quyết định khởi tố vụ án được tiến hành khi có căn cứ xác định tội phạm đã khởi tố không đúng với hành vi phạm tội xảy ra. Việc bổ sung quyết định khởi tố được tiến hành khi có căn cứ xác định còn có tội phạm khác mà trong quyết định khởi tố chưa được nêu ra.

Khi nào khởi tố bổ sung vụ án hình sự năm 2024
Khi nào được khởi tố bổ sung vụ án hình sự?


2. Điều kiện thay đổi, khởi tố bổ sung vụ án hình sự

Điều 156 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2021 quy định, trong trường hợp Cơ quan điều tra quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố vụ án hình sự thì trong thời hạn 24 giờ, kể từ khi ra quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố vụ án, Cơ quan điều tra phải gửi cho Viện kiểm sát để kiểm sát việc khởi tố.

Trong trường hợp Viện kiểm sát quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố vụ án hình sự thì trong thời hạn 24 giờ, kể từ khi ra quyết định thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố vụ án,Viện kiểm sát phải gửi cho Cơ quan điều tra để tiến hành điều tra.

Quyết định của Viện kiểm sát thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố vụ án hình sự sẽ làm thay đổi hướng điều tra hoặc đặt ra yêu cầu bổ sung kế hoạch điều tra của Cơ quan điều tra.


Điều 156 Bộ luật tố tụng hình sự quy định chủ thể tiến hành, trình tự, thủ tục thay đổi quyết định khởi tố và bổ sung quyết định khởi tố vụ án hình sự và thẩm quyền của các chủ thể (Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát) trong các trường hợp đó.

Thứ nhất, không cần thiết để tất cả các chủ thể có quyền khởi tố vụ án có quyền thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố, bởi Thủ trưởng đơn vị Bộ đội biên phòng, cơ quan Hải quan, Kiểm lâm, lực lượng Cảnh sát biển quyết định khởi tố vụ án đối với tội phạm ít nghiêm trọng, trong trường hợp phạm tội quả tang, chứng cứ và lai lịch người phạm tội rõ ràng.

Vấn đề thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố vụ án không cần đặt ra. Trong trường hợp đó các chủ thể nói trên có quyền khởi tố vụ án, khởi tố bị can và tiến hành điều tra vụ án và chuyển hồ sơ cho Viện kiểm sát trong thời hạn 20 ngày kể từ khi khởi tố.

Còn đối với các trường hợp phạm tội nghiêm trọng, rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng hoặc ít nghiêm trọng nhưng phức tạp thì các quyền năng của những chủ thể này trong giai đoạn khởi tố vụ án hình sự bị giới hạn ở việc khởi tố, tiến hành một số hoạt động điều tra ban đầu và chuyển hồ sơ vụ án cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền trong thời hạn 7 ngày kể từ khi khởi tố.

Vì để khởi tố vụ án, các cơ quan, đơn vị này đã tính toán, cân nhắc kỹ, do vậy, khoảng thời gian sau khi đã quyết định khởi tố 7 ngày là quá ngắn để phát hiện mới hoặc thay đổi quan điểm khi khởi tố.

Mặt khác, sau 7 ngày hồ sơ vụ án đã chuyển cho Cơ quan điều tra chuyên trách, nếu có vấn đề được phát hiện liên quan đến căn cứ khởi tố hoặc tội phạm mới thì chính cơ quan điều tra đã tiếp nhận vụ án sẽ thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố.

Đối với các cơ quan khác, không phải là Cơ quan điều tra trong Công an nhân dân và Quân đội nhân dân mà luật cho phép tiến hành một số hoạt động điều tra thì chỉ được phép khởi tố, tiến hành một số hoạt động điều tra ban đầu và chuyển hồ sơ vụ án cho cơ quan điều tra có thẩm quyền trong thời hạn 7 ngày kể từ khi khởi tố.

Vì vậy, tương tự như đối với trường hợp vừa nêu trên, không cần thiết phải quy định việc thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố vụ án cho các cơ quan này.

Thứ hai là, theo Khoản 2 Điều 154 Bộ luật tố tụng hình sự, trong thời hạn 24 giờ, kể từ khi ra quyết định khởi tố vụ án hình sự, quyết định khởi tố kèm theo tài liệu liên quan đến việc khởi tố vụ án hình sự của Cơ quan điều tra, Bộ đội biên phòng, Hải quan, Kiểm lâm, lực lượng Cảnh sát biển, các cơ quan khác của Công an nhân dân, Quân đội nhân dân được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra phải được gửi tới Viện Kiểm sát để kiểm sát việc khởi tố; quyết định khởi tố của Hội đồng xét xử phải được gửi cho Viện kiểm sát để xem xét, quyết định việc điều tra, vì vậy việc Điều luật giao cho Viện kiểm sát quyền năng thay đổi hoặc bổ sung quyết định khởi tố vụ án hình sự là hoàn toàn hợp lý, bảo đảm để Viện kiểm sát thực hiện được nhiệm vụ chuyên trách giám sát được tính hợp pháp, tính có căn cứ thống nhất của các hoạt động tố tụng, đồng thời nhằm làm gọn nhẹ quá trình tố tụng.


4. Cơ sở pháp lý

  • Bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017;
  • Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2021.

Trên đây là bài tư vấn của chúng tôi về vấn đề khởi tố bổ sung vụ án hình sự. Qua bài viết này, chúng tôi mong rằng sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này.

Để được tư vấn đầy đủ và chính xác nhất, mời quý khách hàng liên hệ tới Tổng đài tư vấn Luật hình sự trực tuyến qua HOTLINE 19006588 của Luật Quang Huy để nhận tư vấn thêm về vấn đề mà quý khách hàng đang gặp phải.