Pivka là gì

24 Tháng 02 2017 |

Pivka là gì
1107

Pivka là gì

Ngày 22/2/2017 vừa qua, Phòng khám Thanh Chân đã cùng chuyên gia người Nhật đến từ TOSOH corporation đã tổ chức hội thảo khoa học về công nghệ PIVKA-II và SCC trong chẩn đoán Ung thư sớm đồng thời chuyển giao, hưỡng dẫn các y, bác sĩ chuyên khoa Xét nghiệm tại Thanh Chân sử dụng máy xét nghiệm tự động AIA 900 trong các xét nghiệm, đặc biệt là chẩn đoán ung thư gan nguyên phát ở gia đoạn rất sớm.

Pivka là gì

Ung thư Gan là một trong sau loại ung thư thường gặp nhất trong các ung thư trên toàn cầu và là nguyên nhân thứ hai gây tử vong của bệnh ung thư. Hiện nay, hơn 95% số người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư gan ở tuổi 45 trở lên. Ung thư gan khó nhận biết sớm do triệu chứng nghèo nàn và người bệnh dễ chủ quan bỏ qua. Khi đã phát hiện thì đã tiến triển nặng, khó điều trị và tỷ lệ tử vong cao.

Với ung thư vẫn còn hạn chế trong gan, tỷ lệ sống 5 năm là 28%. Ung thư khi phát triển thành các cơ quan lân cận hoặc đã lan đến các hạch bạch huyết lân cận tỷ lệ sống 5 năm chỉ 7%. Ung thư đã lan đến các cơ quan xa, chỉ 2% người bệnh sống đến 5 năm. Khoảng 85 – 90% bệnh nhân ung thư Gan có kèm theo xơ gan ở các mức độ khác nhau. Hiệu quả điều trị ung thư Gan phụ thuộc vào giai đoạn phát triển của khối U, bệnh lý gan và toàn thân, có di căn hay chưa có di căn. Ung thư Gan được phát hiện sớm, đặc biệt trên bệnh nhân tổn thương xơ gan chưa nặng, có tiên lượng tốt và có khả năng kéo dài cuộc sống trên 5 năm rất cao. Đây chính là lý do nhiều nhà y học đi sâu tìm hiểu nghiên cứu và đưa ra các giải pháp chẩn đoán UNG THƯ GAN giai đoạn sớm.

Pivka là gì

Pivka là gì

Trong cuộc hội thảo, các chuyên gia cho biết: Ngoài siêu âm, CT Scan, MRI, thời gian gần đây các nhà khoa học trên thế giới đã sử dụng xét nghiệm kết hợp 2 marker ung thư ( AFP và PIVKA-II). Sự kết hợp 2 marker này giúp phát hiện ung thư (UT) biểu mô tế bào gan (hepatocellular carcinoma – HCC) từ giai đoạn rất sớm, thậm chí khi chưa tìm thấy qua siêu âm và cả với những khối u rất nhỏ dưới 1cm. Điều này đã tạo nên bước đột phá trong phát hiện và điều trị Ung Thư Gan, giúp tăng cơ hội sống và thời gian sống cho các bệnh nhân.

Pivka là gì

Kết hợp PIVKA – II & AFP trong phát hiện ung thư gan giai đoạn sớm & rất sớm với độ chính xác cao.

Theo số liệu thống kê, nghiên cứu mới nhất so sánh hiệu quả chẩn đoán của PIVKA-II, AFP  và sự kết hợp cả hai marker đối với Ung thư gan (HCC) giai đoạn đầu:

Pivka là gì

Số liệu cho thấy, nếu sử dụng kết hợp PIVKA – II & AFP trong phát hiện ung thư gan các bác sĩ có thể giúp bệnh nhân phát hiện nguy cơ ung thư Gan ở giao đoạn rất sớm với độ chính xác lên đến 84%. Điều mà những công nghệ khác không thể làm được.

Vậy, ai là người cần thực hiện chẩn đoán phát hiện ung thư gan sớm?

Theo giám đốc chuyên môn phòng khám Đa Khoa Quốc tế Thanh Chân BS Phạm Văn Đài, những người đang mắc các bệnh về gan như Viêm gan, xơ gan, hay những người uống rượi bia nhiều đều được khuyên tiến hành chẩn đoán ung thư gan sớm. Kết hợp PIVKA – II & AFP sẽ giúp bác sĩ phát hiện các tế bào ung thư gan nguyên phát ở giai đoạn rất sớm khi các chẩn đoán như siêu âm, CT Scan chưa thể phát hiện ra. Trích phát biểu của bác sĩ Đài: “ Nếu bác sĩ siêu âm hay chụp Xquang nhìn thấy khối u thì lúc đó đã là muộn rồi, cơ hội sống trên 5 năm là rất thấp. Phát hiện càng sớm bao nhiêu thì khả năng sống càng tăng bấy nhiêu ”

Pivka là gì

Hiện nay, tại Việt Nam chỉ có một số đơn vị có thể tiến hành chẩn đoán ung thư Gan giai đoạn rất sớm bằng kết hợp 2 marker PIVKA-II & AFP trong đó có Phòng khám Thanh Chân. Với máy xét nghiệm tự động AIA-900, các bác sĩ, KTV xét nghiệm có thể chạy được 19 thông số hoặc 380 xét nghiệm trong đó có PIVKA-II và AFP. Đây là tín hiệu mừng cho người dân thủ đô cũng như các tỉnh lân cận cụ thể hơn là những bệnh nhân đang bị viêm gan, xơ gan, những đối tượng uống nhiều rượi bia có thể chẩn đoán phát hiện ung thư gan ở giai đoạn rất sớm.

Pivka là gì

Máy xét nghiệm tự động AIA 900 

Với công nghệ hiện đại bậc nhất thế giới hiện nay, cùng đội ngũ y, bác sĩ được đào tạo chuyên sâu, Phòng Khám Đa Khoa Quốc Tế Thanh Chân hy vọng sẽ giúp được nhiều bệnh nhân hơn trong việc chẩn đoán phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời.

Hiện nay, có rất nhiều phương pháp giúp tầm soát ung thư gan được các bác sĩ áp dụng để có kết luận chuẩn xác nhất. Tuy nhiên, chỉ số tầm soát ung thư gan là phương pháp được sử dụng rộng rãi vì đó là căn nguyên giúp bác sĩ làm tiền đề thực hiện các biện pháp tầm soát chuyên sâu hơn.

1. Chỉ số chỉ điểm ung thư gan là gì?

Chỉ số chỉ điểm ung thư là nồng độ định lượng có trong máu để tìm dấu ấn ung thư – một loại protein đặc biệt được sản xuất từ tế bào ung thư tiết ra ở dịch, máu hoặc mô tế bào. Việc tìm ra các chỉ dấu sinh hóa, miễn dịch do tế bào ung thư tiết ra giúp phát hiện ung thư sớm, trước khi khối u xuất hiện để kịp thời điều trị, loại bỏ rủi ro xâm lấn và tiết kiệm chi phí chữa trị.

Chỉ số chỉ điểm ung thư gan phổ biến trong ngành Y tế bao gồm chỉ số AFP, AFP-L3 và DCP. Đây là 3 định lượng phổ biến thường được áp dụng trong việc tìm ra chất chỉ điểm ung thư gan.

1.1. Chỉ số tầm soát ung thư gan: AFP

AFP, hay còn gọi là Alpha-Fetoprotein, được áp dụng phổ biến rộng rãi để phát hiện, nghi ngờ nguy cơ mắc ung thư gan. Chất này được sinh ra ở gan thai nhi và các phần khác khi phôi thai phát triển. Do AFP được sinh ở gan nên có sự tương quan khá gần để dễ dàng tìm ra dấu ấn ung thư gan.

Theo nghiên cứu, việc xét nghiệm AFP có độ chính xác cao lên đến 80 – 90%. Nồng độ  AFP trung bình của người bình thường là dưới 25 UI/ml, nếu chỉ số nồng độ này tăng trên 25UI/ml thì nguy cơ người bệnh đã mắc ung thư gan là rất cao. Thống kê cho thấy, những bệnh nhân ung thư gan thường có chỉ số AFP > 300 UI/ml.

Pivka là gì

AFP được áp dụng phổ biến rộng rãi để phát hiện mầm mống gây ung thư gan

Mặc dù được coi là chỉ số phổ biến trong việc chỉ ra chất chỉ điểm ung thư gan nhưng AFP tăng cao vẫn không thể khẳng định hoàn toàn người bệnh bị mắc ung thư gan. Thực tế, AFP cao cũng có thể là dấu hiệu của bệnh lành tính như viêm gan, xơ gan… Vì vậy, bệnh nhân đi xét nghiệm cần thực hiện kết hợp các bước khám chuyên sâu hơn theo chỉ định của bác sĩ.

1.2. Chỉ số tầm soát ung thư gan: AFP-L3

Chỉ số AFP có 3 dạng bao gồm AFP-L1, AFP-L2 và AFP-L3. Trong đó, AFP-L1 được lấy từ tế bào gan lành tính của những người mắc bệnh xơ gan hoặc viêm gan, không gắn LCA – Dương tính với tất cả các tế bào bình thường và các tế bào u có nguồn gốc từ lympho bào. AFP-L2 được sản xuất từ các khối u túi noãn hoàng, có khả năng gắn LCA với ái lực vừa.

Pivka là gì

AFP-L3 được lấy từ tế bào gan ác tính thuộc đối tượng mắc ung thư gan, gắn với LCA ái lực cao

Riêng AFP-L3 được lấy từ tế bào gan ác tính thuộc đối tượng mắc ung thư gan, gắn với LCA ái lực cao. Giá trị cắt của AFP-L3 được xác định là 10%, độ nhạy là 56%, độ đặc hiệu là 90% trong phát hiện HCC. AFP-L3 tăng có thể chỉ ra một tình trạng sớm của ung thư biểu mô tế bào gan.

1.3. Chỉ số tầm soát ung thư gan: DCP

DCP, viết tắt của des-gamma-carboxy prothrombin, tên gọi khác là PIVKA II, được sản xuất ra bởi thiếu hụt Vitamin K của prothrombin, một yếu tố giúp đông máu ở gan. Theo các nghiên cứu đến từ các chuyên gia Nhật Bản thì xét nghiệm DCP có hiệu quả tốt hơn so với AFP, đặc biệt có sự tương quan với kích thước khối u, hình thành huyết khối hay mức độ xâm lấn.

Pivka là gì

Xét nghiệm DCP được xem là có hiệu quả hơn AFP

Nồng độ định lượng DCP ở trạng thái người bình thường là 0-7,5 ng/ml, với giá trị cắt là 25ng/ml, độ nhạy là 87%, độ đặc hiệu là 85% trong chẩn đoán HCC. Hầu hết bệnh nhân ung thư biểu mô tế bào gan hiện diện 91% DCP, còn AFP rơi vào khoảng 80%.

2. Các chỉ số có thực sự phản ánh đúng bản chất ung thư?

Thực tế, các chỉ số xét nghiệm máu không phản ánh đúng 100% ung thư vì nồng độ định lượng trong máu tăng/giảm còn tùy thuộc vào các yếu tố khách quan bên ngoài tác động. Đôi khi xét nghiệm máu còn cho ra kết quả dương tính giả khiến người bệnh hoang mang, tưởng bản thân đã mắc ung thư ác tính nhưng thực tế chỉ là dấu hiệu của bệnh lành tính.

Đáng sợ nhất là xét nghiệm máu còn có thể cho ra âm tính giả. Tức là người bệnh đã mang trong mình mầm mống ung thư nhưng xét nghiệm máu lại cho ra kết quả hoàn toàn bình thường. Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc đời bệnh nhân và quá trình điều trị. Người bệnh tưởng bản thân hoàn toàn khỏe mạnh mà chủ quan đi khám, để tế bào ung thư có cơ hội phát triển rộng và xâm lấn cơ thể, đến khi ung thư bước vào giai đoạn muộn thì việc điều trị đã trở nên khó khăn.

Đối với ung thư gan thì thủ tục xét nghiệm máu càng khó khăn để phát hiện các dấu ấn ung thư vì ung thư gan không tiết AFP vào máu.

3. Các phương pháp trong tầm soát ung thư gan phổ biến khác

Ngoài phương pháp xét nghiệm máu giúp bác sĩ làm căn cứ tìm ra chất chỉ điểm ung thư, xác định loại bệnh ung thư, thì còn các phương pháp khám chuyên sâu hơn để sàng lọc và phát hiện chính xác vị trí tế bào ung thư hoặc khối u đang hình thành. Trong đó, bao gồm phương pháp chẩn đoán hình ảnh (siêu âm, chụp MRI, chụp X-quang…) và thăm dò chức năng nội soi.

Pivka là gì

Chụp MRI gan giúp theo dõi giai đoạn khối u phát triển

Dưới đây là một số phương pháp được áp dụng rộng rãi vào tầm soát ung thư gan:

  • Siêu âm gan: Đây là phương pháp có độ nhạy lên đến 70 – 87%, giúp phát hiện khối u >1cm. Thông qua chẩn đoán hình ảnh, bác sĩ sẽ đánh giá được mức độ tổn thương ở bề mặt gan.
  • Chụp cắt lớp CT gan: Chụp cắt lớp có độ phân giải cao giúp cho ra những hình ảnh rõ nét của cấu trúc bề mặt gan, giúp phát hiện khối u có kích thước cỡ 1cm.
  • Chụp cộng hưởng từ MRI gan: Phương pháp này sử dụng sóng từ trường có cản quang để xác định giai đoạn khối u, theo dõi quá trình phát triển bệnh.
  • Sinh thiết gan: giúp các bác sĩ xác định u lành tính hoặc ác tính trong mô gan. Tuy nhiên, phương pháp này có những rủi ro nhất định: nhiễm trùng, chảy máu, nguy hiểm hơn là gieo rắc tế bào ung thư theo đường kim sinh thiết. Trong trường hợp kết quả sinh thiết dương tính sẽ chẩn đoán mắc bệnh ung thư gan. Trường hợp kết quả sinh thiết tế bào gan âm tính, bác sĩ sẽ chỉ định thêm các bước chẩn đoán hình ảnh để có kết luận chính xác.

Hy vọng thông qua bài viết trên, quý vị sẽ không nhầm lẫn bởi khái niệm chỉ số chẩn đoán ung thư gan và lựa chọn cho mình phương pháp tầm soát ung thư gan phù hợp với mình nhé!