Tháo khớp gối là gì

Thoái hóa khớp gối là tình trạng thường gặp ở người cao tuổi. Thay khớp gối toàn phần là phương pháp điều trị nhằm thay thế khớp gối bị thoái hóa. Phục hồi sau phẫu thuật thay khớp gối đúng cách sẽ giúp người bệnh nhanh chóng di chuyển độc lập, trở lại cuộc sống bình thường.

Phục hồi chức năng sau khi thay khớp gối mang lại rất nhiều lợi ích cho bệnh nhân như: 

  • Giảm đau, kiểm soát tình trạng phù nề.
  • Tăng cường phạm vi vận động khớp.
  • Phục hồi sức mạnh và sự dẻo dai của khớp gối.
  • Khôi phục sức mạnh các cơ chi dưới.
  • Phục hồi dáng đi.
  • Lấy lại khả năng thực hiện những công việc hằng ngày.

Sau phẫu thuật, khi người bệnh đã tỉnh táo, kỹ thuật viên vật lý trị liệu sẽ giúp bệnh nhân thực hiện quá trình phục hồi chức năng. Người bệnh sẽ được hướng dẫn các bài tập gập gối. Các kỹ thuật viên sẽ giúp bạn di chuyển với nạng hay khung tập đi.  Chương trình phục hồi sau phẫu thuật thay khớp gối sẽ gồm các bài tập hỗ trợ sự vững chắc của khớp gối, chịu lực thăng bằng và thực hiện các hoạt động chức năng. (1)

  • Bài tập sức cơ: Bài tập luyện cơ mông, khớp háng, cơ đùi và cơ cẳng chân.
  • Bài tập chống chân chịu lực: Nếu người bệnh thay loại khớp có xi măng, nên tập chống chân chịu lực dần lên chân phẫu thuật, cần dừng lại khi thấy khó chịu. Với loại khớp thay không có xi măng, bệnh nhân từ từ đặt các ngón chân xuống tới khi đỡ đau rồi tăng dần trọng lượng xuống chân đó.
  • Bài tập kết hợp: Bài tập đạp xe, bơi lội kết hợp hoạt động hằng ngày như lên xuống cầu thang, ngồi xổm, lên xuống giường,…

Bệnh nhân thường mất khoảng 4 – 6 tuần để hoàn tất chương trình phục hồi chức năng của mình. Tiến trình kết thúc nhanh hay chậm còn phụ thuộc vào công việc hay mức độ hoạt động mà người bệnh thực hiện. Với riêng từng trường hợp, bạn cần trao đổi trực tiếp với bác sĩ và kỹ thuật viên vật lý trị liệu. Điều này sẽ giúp người bệnh tiết kiệm thời gian và duy trì trạng thái tốt nhất để trở lại với công việc hay những hoạt động hàng ngày. (2)

Sau khi hồi phục, người bệnh có thể tham gia những hoạt động thể chất với cường độ thấp như đi bộ, thái cực quyền, yoga cơ bản, thể thao dưới nước… Bạn cần tránh những bộ môn tập luyện cường độ cao như quần vợt, bóng rổ, bóng đá, thể dục nhịp điệu…

Nếu còn sử dụng thuốc giảm đau hoặc di chuyển với nạng, bệnh nhân không nên lái xe hơi hay xe máy. Thông thường, người bệnh có thể bắt đầu lái xe khoảng 4 – 6 tuần sau phẫu thuật. Tuy nhiên, bạn cần trao đổi thật kỹ với bác sĩ trước khi điều khiển xe trở lại. Khi đủ khả năng lái xe, bệnh nhân cần tuân thủ những biện pháp phòng ngừa theo hướng dẫn của kỹ thuật viên vật lý trị liệu.

Mốc thời gian Hoạt động Điều trị
Ngày 1  Người bệnh chủ yếu ngơi, có thể đi bộ một đoạn ngắn với sự trợ giúp. Cố gắng tập gấp và duỗi thẳng đầu gối.
Ngày 2 Ngồi dậy, đứng lên, ngồi xuống. Đi bộ và leo thang với khung tập đi hay nạng. Tập luyện để cải thiện tầm vận động của đầu gối, cố gắng nâng đầu gối ít nhất 10°, tập duỗi thẳng đầu gối.
Ngày 3 (xuất viện) Đứng không cần hỗ trợ, đi bộ khoảng cách xa hơn, tự mặc quần áo và sử dụng nhà vệ sinh, đi lên và xuống cầu thang với khung tập đi hoặc nạng.  Cố gắng co đầu gối ít nhất 70° đến 90°.
Tuần 1 – 3 Tập đi bộ, đứng khoảng hơn 10 phút, tập dùng gậy chống thay khung tập đi. Cố gắng co đầu gối khoảng 90°; thực hiện các bài tập cải thiện khả năng vận động và phạm vi vận động của khớp gối.
Tuần 4 – 6 Bắt đầu quay trở lại các hoạt động hằng ngày như đi làm, lái xe, làm việc nhà, du lịch. Tiếp tục thực hiện các bài tập cải thiện khả năng vận động và phạm vi vận động.
Tuần 7 – 12 Quay trở lại các hoạt động thể chất với cường độ thấp như đi bộ, thái cực quyền, yoga cơ bản… Duy trì tập phục hồi chức năng để tăng cường sức mạnh và sức bền của khớp gối và các cơ xung quanh.
Từ tuần 12 trở đi Có thể thực hiện các môn tập luyện với cường độ cao như chạy bộ, thể dục nhịp điệu, bóng rổ, bóng đá, đạp xe… nếu có sự đồng ý của bác sĩ. Duy trì tái khám theo lịch hẹn để đảm bảo quá trình phục hồi tiến triển tốt, không có biến chứng.

Sau khi phẫu thuật thay khớp gối, người bệnh thường mất đến 3 tháng để vận động như bình thường. Sau 1 năm, bạn có thể không còn nhận ra sự khác biệt giữa khớp thật và khớp được thay. Để quá trình phục hồi diễn ra nhanh chóng, bệnh nhân cần lưu ý:

  • Đi làm: Nếu làm việc văn phòng nhẹ nhàng, bạn có thể trở lại làm việc sau 4 đến 6 tuần. Nếu công việc yêu cầu di chuyển nhiều và sử dụng nhiều sức,  bạn sẽ mất đến 3 tháng để quay trở lại nơi làm.
  • Lái xe: Bạn có thể lái xe sau khi phẫu thuật 6 – 8 tuần. Người bệnh nên đảm bảo không còn thấy đau trong việc co duỗi khớp gối khi điều khiển xe. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, bệnh nhân nên ưu tiên tham khảo ý kiến bác sĩ.
  • Quan hệ tình dục: Bạn có thể quan hệ tình dục sau phẫu thuật 2 – 4 tuần. Người bệnh nên lựa chọn tư thế quan hệ nhẹ nhàng, không gây đau, tránh gây trật khớp. 
  • Làm việc nhà: Sau 1 tháng phẫu thuật, bệnh nhân có thể làm những công việc nhà nhẹ như giặt giũ, lau phủi bụi… Bạn cần tránh những việc nặng như thay tấm trải giường, khuân vác đồ vật…
  • Tập luyện: Bạn có thể thực hiện một số bài tập phục hồi chức năng sau phẫu thuật thay khớp gối. Sau 3 – 6 tuần, bệnh nhân có khả năng trở lại với hầu hết những hoạt động thường ngày. Tuy nhiên, trong quá trình tập luyện, bạn nên dừng lại ngay khi cảm thấy đau.
  • Chế độ dinh dưỡng: Bổ sung nhiều loại thực phẩm để đảm bảo cung cấp đủ dưỡng chất cho cơ thể, hỗ trợ tốt cho quá trình phục hồi vết thương. Trong mỗi bữa ăn, người bệnh nên ăn nhiều thức ăn chứa chất xơ để giúp ngừa táo bón do tác dụng phụ của thuốc giảm đau. (3)

Bên cạnh việc cẩn thận trong lịch trình sinh hoạt, bệnh nhân cũng cần chú ý chăm sóc đầu gối phẫu thuật của mình. Bạn cần lưu ý những điều sau:

  • Tiếp tục uống thuốc giảm đau hay thuốc kháng viêm được kê đơn để cải thiện tình trạng đau và sưng tại khớp gối.
  • Sử dụng khung tập đi, nạng, gậy tùy theo giai đoạn phục hồi. 
  • Duy trì thực hiện các bài tập vật lý trị liệu giúp ngăn ngừa cứng khớp, tránh ép gối quá nhiều.
  • Tránh ngồi khoanh chân trong 6 tuần đầu sau phẫu thuật.
  • Không kê gối bên dưới khớp gối phẫu thuật khi ngủ vì có thể khiến đầu gối bị mất duỗi.
  • Hạn chế xoay khớp gối.
  • Mang giày hỗ trợ di chuyển .
  • Không quỳ trên đầu gối đã phẫu thuật.
  • Chườm đá trong 20 phút sau mỗi 3 đến 4 giờ để giảm sưng đau.

Nếu tình trạng phục hồi tốt, bạn chỉ cần trao đổi về tình hình sức khỏe với bác sĩ qua điện thoại. Tuy nhiên, khi gặp những dấu hiệu bất thường dưới đây, bạn cần đến ngay bệnh viện để có biện pháp can thiệp kịp thời:

  • Sốt cao trên 38°C.
  • Bị té ngã, đặc biệt là người lớn tuổi.
  • Đầu gối bị đau bất thường, đau hơn trước khi phẫu thuật, dùng thuốc giảm đau cũng không tác dụng.
  • Bị tấy đỏ ở vết mổ, có dịch tiết ra.
  • Nhiệt độ và màu sắc da bên khớp gối phẫu thuật bị thay đổi.
  • Chảy máu cam hay đi tiểu ra máu nếu đang uống thuốc dự phòng huyết khối. (4)

Quy tụ đội ngũ chuyên gia giỏi chuyên môn, ứng dụng nhiều kỹ thuật cao trong điều trị cơ xương khớp Trung tâm Chấn thương chỉnh hình và Nội cơ xương khớp tại Hệ thống BVĐK Tâm Anh đã thăm khám và điều trị thành công cho hàng trăm ngàn bệnh nhân, trong đó có tình trạng thoái hóa khớp.

Các chuyên gia đầu ngành của Phẫu thuật khớp như GS Tiến, PGS Hoa, TS NAm Anh, Ths Anh Vũ, Ths BSCKI Đặng Khoa Học, TS Đỗ Tiến Dũng, TS.BSCKII Vũ Hữu Dũng…. đã mang đến niềm vui cho vô số bệnh nhân sau khi những chấn thương cơ xương khớp lâu năm của họ được chữa khỏi hoàn toàn. 

Bên cạnh đội ngũ y bác sĩ dày dặn kinh nghiệm thực tiễn và chuyên môn, hệ thống BVĐK Tâm Anh còn được đầu tư trang thiết bị hiện đại hàng đầu thế giới như hệ thống máy nội soi công nghệ 3D độ phân giải cao, máy X-quang thế hệ mới… nhằm phục vụ cho việc thăm khám và điều trị hiệu quả cho người bệnh. Đặc biệt nhất là công nghệ phẫu thuật bằng robot hiện đại và thông minh hàng đầu thế giới ARTIS pheno của thương hiệu Siemens nhập khẩu đồng bộ từ Cộng hòa Liên bang Đức.

Để được tư vấn và đặt lịch khám các bệnh lý cơ xương khớp – chấn thương thể thao tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, quý khách vui lòng liên hệ:

Đảm bảo tuân thủ những phương pháp phục hồi sau phẫu thuật thay khớp gối sẽ hỗ trợ khớp gối phục hồi nhanh hơn. Bệnh nhân có thể sớm quay trở lại cuộc sống bình thường.