Loài tinh tinh hiện đại đã xuất hiện còn trước cả loài người hiện đại (tức là vào khoảng gần 1 triệu năm trước, so với sự xuất hiện của vượn người mới chỉ 300 nghìn năm), nhưng loài người có cách tiến hóa riêng. Nếu chúng ta coi tinh tinh là anh em họ thì tổ tiên chung của 2 loài chỉ có mỗi hai loài này là hậu duệ. Show Vậy tại sao chỉ có 1 nhánh hậu duệ của tổ tiên chúng ta tiến hóa vượt trội hơn hẳn nhánh kia? Theo bà Briana Pobiner, nhà cổ nhân chủng học của Viện Smithsonian ở Washington, Mỹ, thì lý do khiến cho các loài linh trưởng khác không tiến hóa thành người là do cuộc sống của chúng thuận lợi. Tất cả các loài linh trưởng còn tồn tại hiện nay, trong đó có khỉ đột vùng núi Uganda, khỉ rú ở châu Mỹ và vượn cáo Madagascar, đều cho thấy chúng có khả năng sống tốt trong môi trường sống tự nhiên của mình. Theo giáo sư nhân chủng học Lynne Isbell của Trường đại học California, Mỹ, thì vấn đề nằm ở chỗ các sinh vật có thích nghi tốt với môi trường sống hay không. Theo cách nhìn nhận của các nhà khoa học nghiên cứu về tiến hóa thì loài người không “tiến hóa” hơn các loài linh trưởng khác, và chúng ta không phải là kẻ chiến thắng trong cái gọi là cuộc đua tiến hóa. Cho dù khả năng thích ứng cao đã giúp cho con người tác động đến môi trường để đáp ứng nhu cầu của mình, thì khả năng đó vẫn chưa đủ để đưa con người đến nấc cao nhất của chiếc thang tiến hóa. Bà Isbell lấy ví dụ là loài kiến. Loài kiến thành công hơn chúng ta nhiều, số lượng các cá thể kiến trên thế giới cao hơn số lượng người nhiều lần và chúng thích nghi cực kì tốt với môi trường sống. Mặc dù kiến không phát minh ra chữ viết, nhưng chúng đã biết làm nông nghiệp từ rất lâu trước khi xuất hiện loài người, và chúng vẫn là những côn trùng cực kì thành công, chỉ là chúng không xuất sắc ở những thứ mà con người quan tâm, những thứ mà con người tình cờ lại giỏi hơn loài kiến. “Chúng ta cho rằng người phù hợp nhất, thích nghi tốt nhất là người khỏe nhất và nhanh nhất, nhưng tất cả những gì chúng ta cần làm để chiến thắng trong cuộc đua tiến hóa là sống sót và tiếp tục sinh sôi”, bà Pobiner nói. Nhánh hậu duệ tinh tinh của tổ tiên chúng ta cũng là một ví dụ điển hình. Chúng ta không có đầy đủ chứng cứ hóa thạch về loài người và loài tinh tinh, nhưng các nhà khoa học đã kết hợp các bằng chứng hóa thạch với các bằng chứng gene và hành vi của những con tinh tinh còn sống để biết được về những loài đã tuyệt chủng, những loài này có hậu duệ đã tiến hóa thành tinh tinh và con người.  Lucy là vượn người phương Nam, thuộc một trong số những loài người cổ đại được biết đến nhiều nhất, chúng sống vào thời kì khoảng 3,85 triệu đến 2,95 triệu năm trước (nguồn: Field Museum) Không còn gì của loài sinh vật cổ đại này, nhưng các nhà khoa học cho rằng chúng trông giống tinh tinh hơn là người, và rất có thể chúng đã dành phần lớn cuộc đời sống trong những tán cây rừng đủ lâu để biết cách di chuyển từ cây này sang cây khác mà không cần phải chạm xuống đất. Cũng theo các nhà khoa học thì người cổ đại bắt đầu khác với tinh tinh khi người cổ đại bắt đầu chuyển xuống sống dưới đất nhiều hơn. Có thể lí do là tổ tiên của chúng ta xuống đất để tìm kiếm thức ăn và đã phát hiện ra nơi ở mới. Chúng vừa giỏi leo trèo trên cây vừa biết đi dưới đất. Và khoảng 3 triệu năm trước, đôi chân của chúng ta bắt đầu dài ra, các ngón chân quay về cùng một hướng phía trước để có thể đi bộ được tốt hơn. Sự lựa chọn môi trường sống khác nhau có thể là sự thay đổi tiến bộ đầu tiên về hành vi của tổ tiên chúng ta. Biết đi hai chân khiến cho tổ tiên chúng ta đến được những nơi ở mới không có tán cây hay hang hốc kín, họ phải đi dưới đất nhiều hơn, những nơi mà cây cối thưa thớt hơn. Cuối cùng là lịch sử tiến hóa loài người. Không thể vì tinh tinh sống trên cây mà nói rằng chúng không tiến hóa. Theo một phân tích gene đã công bố năm 2010, tổ tiên của tinh tinh đã tách khỏi loài tinh tinh lùn cổ đại khoảng 930 nghìn năm trước và tổ tiên của ba loài phụ đã phân chia vào khoảng 460 nghìn năm trước. Các loài tinh tinh ở trung và đông Phi chỉ tuyệt chủng khoảng 93 nghìn năm trước. Nhà cổ nhân chủng học Pobiner nhận xét “rõ ràng là chúng sinh sống rất ổn, chúng vẫn tồn tại và chừng nào chúng ta chưa phá hoại môi trường sống của chúng thì chúng vẫn còn tiếp tục sống trong tương lai.” Ý tưởng rằng con người tiến hóa từ vượn đến từ một quan niệm sai lầm rất phổ biến về sự tiến hóa. Trên thực tế, người tạo ra thuyết tiến hóa là Darwin không bao giờ tuyên bố rằng con người chúng ta đã tiến hóa từ loài vượn hiện đại. Thay vào đó, ông lập luận rằng do sự tương đồng lớn mà chúng ta cùng với khỉ và vượn, tất cả phải có một tổ tiên chung cách đây hàng triệu năm. 2. Con người đứng đầu chuỗi thức ăn Một nhóm các nhà nghiên cứu người Pháp đã tìm cách tính toán và sắp xếp chính xác vị trí nơi con người được xếp hạng trong mạng lưới thức ăn nguyên mẫu. Dựa trên hành vi ăn uống của con người, chúng ta trên thực tế không xếp hạng cao hơn cá cơm hoặc lợn. Và chuỗi thức ăn không phải là dạng tháp. Con người, một loài ăn hỗn hợp cả thực vật lẫn thịt, chắc chắn không thể đứng đầu. 3. Mèo và chó bị mù màu Có một truyền thuyết dai dẳng nói rằng mèo và chó chỉ có thể nhìn thấy màu đen và trắng. Trên thực tế nó xuất hiện sau một thí nghiệm vào năm 1915, khi các nhà nghiên cứu thất bại trong việc dạy mèo phân biệt giấy màu và tờ giấy có màu xám. Các thí nghiệm sau đó cho thấy mèo có thể nhìn thấy màu sắc nhưng không nhìn thấy màu đỏ hoặc nhìn thấy nó kém rõ hơn con người. Chó cũng tương tự, chỉ bị mù màu một phần và không phân biệt được màu đỏ và màu cam chứ nó không có vấn đề với các màu khác. 4. Con người chỉ có 5 giác quan Nguyên tắc về 5 giác quan cơ bản được bắt nguồn từ Aristotle. Tuy nhiên, mặc dù có nguồn gốc cao quý, đây chỉ là một sai lầm. Nếu giác quan là một cách mà bộ não có thể nhận biết để có được thông tin về thế giới bên ngoài, thì hơn 5 loại có thể được đặt tên. Đói, khát và đau là các giác quan cho chung ta biết thông tin về trạng thái cơ thể. Ngoài ra, chúng ta cũng sở hữu các thụ thể về áp suất cơ và nhạy cảm với nhiệt độ. Danh sách này có thể được nối dài tùy thuộc vào định nghĩa hay ý nghĩa mà chúng ta đang sử dụng. 5. Bản đồ cảm nhận vị của lưỡi Một sơ đồ phổ biến chia lưỡi thành 4 khu vực: ngọt, chua, mặn và đắng với một giả định rằng vị giác nằm ở những khu vực này xác định các vị cụ thể? Bạn nên quên nó đi vì trong thực tế, các vị cơ bản đều có thể được xác định bởi mỗi vùng của lưỡi. Ý tưởng về bản đồ vị của lưỡi có từ năm 1901 và đã được chứng minh là sai nhiều lần kể từ đó. 6. Đường hay đồ ngọt gây tăng động với trẻ em Nhiều bậc cha mẹ tin rằng có mối liên hệ giữa sự hiếu động của con cái họ và chế độ ăn uống của chúng, nhưng thực tế, phần lớn các nghiên cứu đã không tìm thấy mối liên hệ giữa tiêu thụ đường và hành vi của trẻ. Hơn nữa, một số nghiên cứu cho thấy rằng khi cha mẹ không nhìn ra liệu đứa trẻ có được cung cấp đồ ngọt, tất cả các tác động cảm nhận về đường đối với hành vi đều biến mất. 7. Chuột Lemming thích tự sát hàng loạt Một trong những tin đồn phổ biến nhất về những con vật lem luốc này là chúng thích tự sát hàng loạt bằng cách nhảy ra khỏi vách đá. Trên thực tế, tin đồn này đã được phát triển từ bộ phim White Wilderness ra mắt năm 1958 của Disney, nơi họ dàn dựng cảnh những con chuột Lemming đùn đẩy nhau nhảy xuống vách đá. Trong thực tế, việc cả đàn chuột nhảy ra khỏi nơi cao hoặc bơi quãng đường xa chỉ là hành vi di cư bình thường để tìm một nơi ở mới. 8. Đà điểu ẩn náu bằng cách cắm đầu xuống cát Trên thực tế, khi đà điểu cảm thấy nguy hiểm, chúng sẽ cố gắng chạy trốn khỏi nó. Nếu không thể chạy trốn, chúng sẽ ngã xuống đất hay đứng yên. Chúng chỉ gục đầu vào cát khi tìm cách nuốt sỏi và cát, một cách nhằm hỗ trợ việc tiêu hóa hoặc khi chúng cần đào hố trong quá trình làm tổ, hay đang cần xoay trứng. 9. Cá vàng không thể nhớ bất cứ điều gì lâu hơn 3 giây Ai đó có trí nhớ kém thường được so sánh với một con cá vàng, con vật được cho là chỉ lưu trữ thông tin trong 3 giây. Nhưng điều này có thực sự đúng? Một số thí nghiệm cho thấy cá vàng được huấn luyện để phản ứng với một số âm thanh nhất định có thể nhớ phản ứng này hàng tháng sau đó. 10. Con người không thể phát triển các tế bào não mới Đây là một quan niệm sai lầm phổ biến, khi cho rằng khi các tế bào não chết đi, sẽ không có tế bào não mới xuất hiện. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng bộ não của chúng ta vẫn tiếp tục tạo ra các tế bào mới theo thời gian. Quá trình này được gọi với tên khoa học là Neurogenesis. 11. Máu bị khử oxy có màu xanh Một quan niệm sai lầm về máu khử oxy sẽ có màu xanh, giống như các hình minh họa trong sách sinh học. Trên thực tế máu người luôn có màu đỏ do sở hữu một số lượng lớn các tế bào hồng cầu. Đúng là tĩnh mạch của chúng ta trông có màu xanh, nhưng nó chỉ xảy ra do cách các bước sóng ánh sáng được phản chiếu từ da: ánh sáng đỏ được hấp thụ và ánh sáng xanh bị phản xạ. 12. Lạc đà trữ nước trong bướu của chúng Đúng là lạc đà có thể sống sót vài ngày mà không cần nước, nhưng không phải do trữ lượng nước mà chúng có trong bướu, như mọi người thường nghĩ. Bướu lạc đà được sử dụng để lưu trữ mô mỡ, không phải nước. Mô này cung cấp cho lạc đà năng lượng sinh hoạt trong vài ngày, vì thức ăn rất khan hiếm trên sa mạc. Và nơi giữ nước trong cơ thể của một con lạc đà lại là thận và ruột của nó. Con người tiến hóa thành con gì?Tiến hóa. Con người là một loài vượn lớn thuộc liên họ Hominoidea. Dòng dõi vượn phái sinh con người lần lượt tách khỏi dòng dõi vượn nhỏ (họ Hylobatidae), dòng dõi đười ươi (chi Pongo), dòng dõi khỉ đột (chi Gorilla), rồi cuối cùng tách khỏi dòng dõi tinh tinh (chi Pan). Còn gì tạo ra con người?"Vượn cổ" chỉ là định nghĩa của con người về tổ tiên loài người cách đây hàng chục triệu năm mà thôi. Tổ tiên xa xưa của loài người, loài vượn cổ đại, sống lâu đời trong những khu rừng rậm ở châu Phi, khá thoải mái, với sự khéo léo của mình, chúng có thể dễ dàng tránh được sự tấn công của thú dữ và có ít thiên địch. Quá trình tiến hóa của loài người trải qua bao nhiêu giai đoạn?Quá trình tiến hóa từ vượn thành người trải qua các giai đoạn là: Vượn người; Người tối cổ và Người tinh khôn. Con vượn như thế nào?Con vượn còn được gọi là khỉ dạng người loại nhỏ. Điểm khác biệt giữa vượn so với các loài khác trong bộ linh trưởng là chúng không có đuôi. Chúng có đôi tay rất dài, các ngón tay dài và nhỏ. Trên thế giới có khoảng 11 loài vượn khác nhau. |
