Nhượng quyền thương hiệu là hoạt động kinh doanh được áp dụng rộng rãi và phổ biến trong nhiều lĩnh vực. Bất kể lĩnh vực hoạt động kinh doanh nào cần có sở hữu trí tuệ đều có thể hoạt động kinh doanh nhượng quyền. Sau đây, Vietnix chia sẻ một vài khía cạnh về hoạt động kinh doanh này cho bạn. Show
Nhượng quyền thương hiệu là gì?Nhượng quyền thương hiệu (Franchise) là hoạt động kinh doanh thương mại mà một cá nhân/tổ chức được phép dùng thương hiệu của một sản phẩm, dịch vụ của bên nhượng quyền để kinh doanh trong một thời gian nhất định. Mô hình nhượng quyền thương hiệu tương đối phổ biến, hiện nay, nhượng quyền thương hiệu đã phát triển thành hoạt động tích hợp các công việc từ marketing, cho đến kinh doanh và hoạt động phân phối. Theo IFA, có đến hơn 120 ngành được phép hoạt động nhượng quyền kinh doanh. Mô hình kinh doanh này dự báo sẽ ngày càng trở nên phổ biến và IFA ước tính năm 2021 sẽ gia tăng thêm hơn 26.000 đơn vị mới. Nhượng quyền thương hiệu là gì?Nhu cầu nhượng quyền sẽ phát sinh khi và chỉ khi bên nhượng quyền có tài sản thương hiệu đủ lớn và có khả năng mở rộng thương hiệu nhưng không có đủ phương tiện tài chính và mô hình kinh doanh của bên nhượng quyền hoạt động đã thực sự có lãi. Ý nghĩa của từ nhượng quyền thương hiệuCho đến hiện nay, nhượng quyền thương hiệu vẫn là cụm từ chưa có sự thống nhất về mặt ý nghĩa, bởi vì hiện có quá nhiều cách giải thích khác nhau. Trước tiên, nó bắt nguồn từ trong tiếng Pháp thông qua thuật ngữ Franchise, mang hai nghĩa khác nhau là:
Như vậy, có thể hiểu theo Franchise nghĩa là nhượng quyền thương mại hay nhượng quyền kinh doanh. Ngoài ra, một số khác lại thể hiểu cụm từ này theo thuật ngữ Franchising. Song, cả hai đều có những sự khác biệt nhất định, vì vậy rất khó để làm rõ cũng như rạch ròi chúng ra. Sự khác biệt giữa 2 danh từ Franchise và FranchisingMặc dù khi nói về nhượng quyền thương hiệu chúng ta sẽ nghĩ ngay đến 2 danh từ Franchise và Franchising. Song, chúng có những sự khác biệt nhất định như:
Có thể hiểu ngắn gọn Franchise là một sự cho phép, sự thỏa thuận giữa cả 2 được thống nhất, cho phép kinh doanh dưới một hình thức nhượng quyền nào đó. Còn Franchising lại cụ thể hơn, giải thích là một hoạt động nhượng quyền kinh doanh. Hiện nay trên nhiều diễn đàn, vẫn chưa có sự thống nhất về 2 khái niệm này, nhưng ở đây, chúng ta sẽ thống nhất việc “cho phép hoạt động nhượng quyền” và “mô hình hoạt động kinh doanh nhượng quyền” là nhượng quyền. Phân biệt giữa Franchise và FranchisingĐiều kiện cần có khi nhượng quyền thương hiệu?Có rất nhiều yếu tố cần xem xét để có thể thành công trong việc nhượng quyền thương hiệu, nhưng đặc biệt là về mặt pháp lý, bạn cần đảm bảo rằng:
Tương ứng, nếu không gặp khó khăn gì trong nhượng quyền thương mại thì phải đáp ứng đồng thời 3 yếu tố trên – nếu thiếu một trong các yếu tố thì rủi ro pháp lý gặp phải sẽ rất lớn.
Như vậy, về bản chất, khi chưa được cấp bằng (18-24 tháng kể từ khi nộp hồ sơ) thì cá nhân đó vẫn chưa được nhà nước công nhận quyền sở hữu đối với nhãn hiệu. Nếu bạn không có quyền sở hữu, bạn không thể vứt bỏ nó hoặc sử dụng nó.
Thủ tục cần có khi nhượng quyền thương hiệuNếu bạn muốn nhân rộng mô hình kinh doanh của mình bằng cách chuyển quyền sở hữu: Chuyển nhượng thương hiệu, nhãn hiệu là việc chủ sở hữu chuyển hoàn toàn quyền sở hữu của mình đối với nhãn hiệu, nhãn hiệu cho tổ chức, cá nhân khác. Nhãn hiệu và chủ sở hữu nhãn hiệu được độc quyền sử dụng trong thời hạn bảo hộ được quy định bởi quyền bảo hộ trên toàn lãnh thổ Việt Nam. Tổ chức, cá nhân khác sử dụng nhãn hiệu, dấu hiệu đã được bảo hộ nhằm mục đích thương mại phải được phép của chủ sở hữu thương hiệu. Việc chuyển nhượng diễn ra dưới hình thức hợp đồng chuyển nhượng quyền sở hữu công nghiệp (nhãn hiệu, thương hiệu). Thủ tục cần có khi nhượng quyền thương hiệu là gì?Theo Điều 1 Khoản 9 Văn bản số 18/2011/TT-BKHCN, thành phần tài liệu chuyển giao quyền sở hữu công nghiệp như sau:
Tuy nhiên, để thực hiện được hình thức này, bạn phải có văn bằng bảo hộ nhãn hiệu do mình tạo ra. Chỉ sau đó, bạn mới đủ điều kiện để nhượng quyền thương hiệu của mình cho người khác. Đối với câu hỏi về đăng ký kinh doanh: Căn cứ Khoản 1 Điều 3 Nghị định-Luật số 39/2007/NĐ-CP về việc cá nhân tiến hành hoạt động thương mại một cách độc lập, thường xuyên không phải đăng ký cũng quy định như sau: Thứ nhất, cá nhân hoạt động thương mại là người hàng ngày tiến hành một, nhiều hoặc tất cả hoạt động mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ và các hoạt động sinh lợi khác được pháp luật cho phép. Theo quy định của Luật Thương Mại, cá nhân thương mại là không được gọi là “thương nhân”, cụ thể bao gồm các cá nhân tham gia vào các hoạt động kinh doanh sau:
Vì vậy, các điều kiện và thủ tục nhượng quyền mà bạn cần tìm hiểu như đã trình bày ở trên. Ưu nhược điểm của nhượng quyền thương hiệuĐể có được cái nhìn đầy đủ hơn về mô hình nhượng quyền kinh doanh thương hiệu, sau đây Vietnix chia sẻ đến bạn là một số ưu nhược điểm của nhượng quyền. Ưu điểm
Nhược điểmBên cạnh những cơ hội mà nhượng quyền thương hiệu mang đến thì cũng có những nhược điểm nhất định. Sau đây là một số nhược điểm của hình thức kinh doanh này:
Các hình thức nhượng quyền thương hiệuSau đây, Vietnix chia sẻ một số hình thức nhượng quyền thương hiệu đang được sử dụng phổ biến hiện nay. Nếu bạn đang phân vân hay còn chưa biết thì hãy theo dõi nội dung sau: Nhượng quyền công việcĐây là một hình thức nhượng quyền thương hiệu với mức vốn đầu tư khá thấp, trong đó, người nhượng quyền thường là cá nhân muốn kinh doanh. Bên cạnh đó, bạn cần phải chuẩn bị một số sản phẩm, trang thiết bị hay công cụ khác để đáp ứng tốt công việc. Những dịch vụ thuộc nhóm nhượng quyền công việc bao gồm: xe bán cafe, sửa chữa máy lạnh, đại lý bán vé máy bay,… Nhượng quyền sản phẩmBên cạnh nhượng quyền thương hiệu dưới hình thức công việc, một số doanh nghiệp lựa chọn nhượng quyền sản phẩm. Đây là một hình thức được xây dựng và thiết lập dựa trên mối quan hệ của nhà sản xuất và đại lý của họ. Nhà sản xuất phân phối sản phẩm đến đại lý phân phối (bên nhượng quyền). Ngoài ra, bên nhượng quyền phải cung cấp các giấy phép kinh doanh, nhãn hiệu hoạt động và thực hiện đầy đủ theo hướng dẫn cụ thể từ hệ thống kinh doanh. Những dịch vụ thuộc nhóm này bao gồm: Những ngành hàng lớn: thiết bị gia dụng, máy bán hàng tự động, xe máy, ô tô,… Các hình thức nhượng quyền thương hiệuNhượng quyền mô hình kinh doanhĐây là hình thức nhượng quyền thương hiệu mà bên nhượng quyền sẽ cung cấp các thông tin liên quan đến việc đào tạo và cách thức hoạt động cũng như hướng dẫn và hỗ trợ chi tiết mọi thủ tục. Hình thức này phù hợp với những doanh nghiệp vừa và nhỏ, trong thời điểm mà họ vẫn chưa có được một quy trình thống nhất và một đội ngũ chất lượng tốt nhưng lại “nóng lòng” muốn đánh vào các thị trường mới khác. Nhượng quyền đầu tưNhượng quyền đầu tư là hình thức nhượng quyền thương hiệu mà bên nhận nhượng quyền đầu tư được tham gia vào đầu tư, góp vốn và đứng vào đội ngũ quản lý hoạt động, nhân sự. Thường áp dụng cho các sản phẩm có giá trị cao như bất động sản, nhà hàng hoặc là chuỗi cửa hàng. Nhượng quyền chuyển đổiNhượng quyền chuyển đổi là hình thức mà bên nhượng quyền chuyển đổi các đơn vị, cửa hàng tại địa điểm nào đó đang hoạt động tốt cho bên nhận nhượng quyền. Bên nhận chỉ cần đầu tư và trực tiếp tham gia vào quá trình quản lý là được. Hình thức chuyển đổi này thường phù hợp với những doanh nghiệp có lượng chi nhánh hoạt động tương đối hiệu quả và có mong muốn phát triển, phủ sóng mạnh mẽ hơn. 4 phương pháp nhượng quyền thương hiệuCó thể kể đến 4 hình thức của mô hình nhượng quyền thương hiệu phổ biến nhất. Trong đó, ở mỗi hình thức nhượng quyền đều có những điểm đặc biệt nhất định. Sau đây Vietnix đưa đến cho bạn chi tiết nội dung về các hình thức này như sau: 1. Nhượng quyền kinh doanh toàn phần (full business format franchise)Là hình thức nhượng quyền toàn diện có thời hạn quy định trung bình. Trong đó, các bên tham gia mô hình đảm bảo chia sẻ toàn bộ các thông tin về thương hiệu như: hệ thống, chiến thuật, bí quyết, dịch vụ, sản phẩm, công thức,… cho bên nhận quyền. Với hình thức nhượng quyền toàn phần này có 2 khoản phí cố định là phí nhượng quyền ban đầu và phí bản quyền liên tục. 2. Nhượng quyền kinh doanh bán phần (non-business format franchise)Nhượng quyền kinh doanh bán phần có thể hiểu là mô hình kinh doanh nhượng quyền mà bên thực hiện nhượng quyền chỉ chia sẻ một phần trong các nội dung nhượng quyền như sản phẩm, công thức,… Bên nhượng quyền sẽ ít quan tâm về các nội dung liên quan đến vận tải hay xử lý đơn. 4 phương pháp nhượng quyền thương hiệu đang có hiện nay3. Nhượng quyền tham gia quản lý (management franchise)Hệ thống nhượng quyền này cho phép bên được nhượng quyền sử dụng nhà quản lý của đơn vị nhượng quyền, thực hiện công việc quản lý, điều hành, sử dụng thương hiệu,… Với hình thức này, bên nhượng quyền còn có nhiệm vụ phải đào tạo đội ngũ nhân viên, thực hiện các chiến dịch tuyển dụng cũng như cung cấp các tài sản thương hiệu cho đối tác của mình. Qua đó đảm bảo chất lượng và duy trì ổn định cho thương hiệu. 4. Nhượng quyền kinh doanh tham gia đầu tư vốn (equity franchise)Là hình thức nhượng quyền mà bên nhượng quyền sẽ có thể tham gia hội đồng quản trị của công ty nhận nhượng quyền, mặc dù là số vốn rất nhỏ hoặc không đáng kể. Hình thức nhượng quyền dưới dạng đầu tư vốn này thường phù hợp với những doanh nghiệp chưa có đủ đội ngũ nhân viên cũng như quy trình hoạt động phù hợp nhưng vẫn muốn khai phá các thị trường tiềm năng mới. Tài liệu cần có của chuyển nhượng thương hiệuHiện nay, trên thị trường tồn tại hai loại tài liệu bắt buộc mà quá trình nhượng quyền phải có. Đó là tài liệu thỏa thuận quá trình nhượng quyền và tài liệu hướng dẫn cho bên thực hiện hoạt động nhượng quyền. Tài liệu thỏa thuận nhượng quyềnĐây được xem những tài liệu dưới dạng hợp đồng, với những pháp lý và quy định ràng buộc rõ ràng giữa hai bên. Tại đây giải thích toàn bộ quyền, nghĩa vụ giữa các bên tham gia một cách đầy đủ. Một số vấn đề cần phải được thảo luận và ghi rõ trong loại hợp đồng nhượng quyền này gồm:
Tài liệu hướng dẫn cho bên thực hiện hoạt độngBao gồm các nội dung liên quan đến các định hướng, hướng dẫn sử dụng cho bên nhận nhượng quyền, có thể kể đến như là: Cẩm nang thương hiệu, bộ nhận diện thương hiệu, tuyển dụng và đào tạo nhân viên,…
Các ngành nhượng quyền hấp dẫn tại Việt NamMột số ngành có thể áp dụng hình thức nhượng quyền thương hiệu đang rất hấp dẫn, phổ biến tại Việt Nam có thể kể đến như là: Lĩnh vực ăn uốngCác đại diện tiêu biểu là: KFC, Lotteria,… trong lĩnh vực ăn uống có kinh doanh nhượng quyền. Đây là hình thức nhượng quyền phổ biến nhất. Hiện nay, nhượng quyền các thương hiệu trà sữa mới đang dần lên ngôi trong các năm qua. Ngành hàng bán lẻCác thương hiệu nhượng quyền thuộc ngành hàng bán lẻ có thể kể đến như: BigC, Family Mart, Winmart,… Với sức mua cùng nhu cầu tiêu thụ ngày càng cao, hứa hẹn là ngành hàng hấp dẫn trong nhiều năm tới. Lĩnh vực đồ uống cafeKinh doanh nhượng quyền thương hiệu cafe là một trong những hình thức kinh doanh cực kỳ thành công. Bên cạnh sự hấp dẫn của cafe đối với người dùng Việt thì các thương hiệu cafe lớn tại Việt Nam cũng vô cùng uy tín. Một số đại diện tiêu biểu cho hình thức kinh doanh này đó là Trung Nguyên coffee, Highland Coffee hay thuộc phân khúc bình dân hơn là Soya Garden và Rau Má mix. Nhượng quyền thương hiệu các cửa hàng cafe rất được ưa chuộngLĩnh vực giáo dụcNgoài giáo dục, còn có đào tạo cũng là một trong những hình thức kinh doanh nhượng quyền phổ biến. Vừa cho lợi nhuận tốt, vừa được hỗ trợ từ đơn vị thực hiện nhượng quyền. Do đó, đây cũng là lựa chọn tuyệt vời nếu bạn muốn bắt đầu kinh doanh nhượng quyền. Ngành hàng làm đẹp, thẩm mỹCó nhiều đại diện tiêu biểu như là: 30shine (salon), Seoul Spa,… Khi các ngành hàng khác kinh doanh nhượng quyền ngày càng trở nên gay gắt thì đây cũng là lựa chọn không tồi cho bạn. Lĩnh vực thể thaoCác chuỗi cửa hàng hay các trung tâm Yoga, Gym, Fitness là những đại diện tiêu biểu nhất. Ban đầu, dù là kinh doanh nhượng quyền nhưng nó cũng đòi hỏi nguồn vốn ban đầu lớn, tuy vậy lại cho lợi nhuận dài lâu. Lĩnh vực thời trangThời trang bao giờ cũng là vấn đề được quan tâm nhiều, kể cả là nam giới hay nữ giới. Kinh doanh nhượng quyền thời trang luôn tiềm năng và có lợi. Một vài đại diện như là: Chappin, Couple TX, Unica thời trang cho trẻ,… Cửa hàng nhượng quyền thương hiệu Coupe TXNhượng quyền giặt ủi, rửa xePhục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày, bao giờ nhu cầu về vệ sinh và giặt giũ cũng được quan tâm nhiều. Nhất là khi thời buổi bận rộn như hiện nay, nhu cầu này chưa bao giờ giảm xuống. Chuỗi nhượng quyền bánh mìBánh mì có thể nói là có nhu cầu tiêu thụ cực kỳ cao, đặc biệt tập trung tại các thành phố lớn bởi sự ngon và rẻ của nó. Với ngành hàng này, bạn có thể dễ dàng thu hồi vốn, dễ mở rộng cũng như có nguồn vốn đầu vào rẻ hơn nhiều. Một vài đại diện tiêu biểu cho lĩnh vực kinh doanh nhượng quyền này bao gồm: Bánh mì Kebab Torki, bánh mì Nam Hải,… Sự hấp dẫn của ngành hàng này sẽ tạo điều kiện rộng mở cho bạn bắt đầu tham gia ngay. Lĩnh vực đồ ăn vặtĐồ ăn vặt và gà rán là một lĩnh vực màu mỡ đối với những người bắt đầu kinh doanh nhượng quyền. Nhanh chóng có một thương hiệu và nguồn vốn khởi đầu trung bình, cho phép bạn nhanh chóng bắt kịp thị trường và thu hồi vốn. Nhượng quyền cửa hàng lẩu nướngLẩu, nướng ngày nay rất được ưa chuộng bởi giới trẻ và các hộ gia đình. Đặc biệt là các thương hiệu mới lạ, có tên tuổi và cho người dùng cảm giác mới mẻ thì càng hấp dẫn. Với khả năng tăng lợi nhuận cao, chúng ta có thể kể đến các đại diện như: King BBQ, Kichi Kichi,… Cửa hàng nhượng quyền thương hiệu Kichi KichiLĩnh vực y tếNhu cầu về y tế luôn vô cùng cấp thiết và được con người đặt lên hàng đầu. Mặc dù ít quan tâm về thương hiệu hơn và có yêu cầu rất cao về bằng cấp, tiêu chuẩn, tuy vậy không thể phủ nhận khả năng sinh lời của ngành hàng này. Mặc dù y tế từ lâu đã là vấn đề chung, không còn xa lạ nhưng hình thức nhượng quyền thương hiệu các cửa hàng nhà thuốc vẫn còn mới mẻ. Do vậy, đây chắc chắn là lĩnh vực tiềm năng trong tương lai. Kinh doanh nhượng quyền trực tuyếnLà hình thức chia sẻ thương hiệu của bên sở hữu trên môi trường internet, không trực tiếp như qua các cửa hàng vật chất, đó có thể là các cửa hàng internet hoặc qua thương mại điện tử. Một số mô hình nổi trội gồm có thời trang, văn phòng phẩm, mỹ phẩm,… Lĩnh vực nhà sáchMặc dù đòi hỏi cao về vốn ban đầu, kèm với những tiêu chuẩn về vật chất, kho bãi, nguồn hàng và lưu hành, nhưng cũng là lĩnh vực đáng để đầu tư. Tuy nhiên, đây lại là ngành hàng có sự cạnh tranh về giá gay gắt. Lĩnh vực giao hàngKhi thói quen mua sắm online tăng cao thì việc giao hàng cùng tăng theo. Việc giao hàng càng nhanh càng làm hài lòng người dùng, dẫn đến nhượng quyền thương hiệu giao hàng cũng trở thành lĩnh vực hấp dẫn. Một số đại diện tiêu biểu về giao hàng và vận tải mà bạn có thể nhắc đến như là: SuperShip, Best Express,… Câu hỏi thường gặpLàm thế nào để chủ sở hữu nhượng quyền được trả tiền?Bên nhượng quyền kiếm tiền từ tiền bản quyền và khoản phí do chủ sở hữu nhượng quyền trả. Chủ sở hữu nhượng quyền kiếm tiền thông qua lợi nhuận nhận được từ các giao dịch bán hàng và dịch vụ . Đây thường là số tiền còn lại nhận được từ doanh thu sau khi chi phí chung được loại bỏ. Tại sao các công ty lại chọn hình thức nhượng quyền?Nhượng quyền thương mại cho phép các doanh nghiệp lớn hơn mở rộng chi nhánh và phát triển. Đồng thời mang đến cho mọi người cơ hội điều hành công việc kinh doanh của riêng họ. Lời kếtNhượng quyền thương hiệu là hình thức phổ biến, hiện đang phát triển rộng rãi tại Việt Nam và khắp nơi trên thế giới. Đừng quên ghé qua Vietnix để nhận những tư vấn tốt nhất về hình thức kinh doanh nhượng quyền. Nhượng quyền phê là bao nhiêu tiến?Cụ thể hơn, những chi phí phải bỏ ra khi nhượng quyền Milano là: Chi phí nhượng quyền cafe: 10 triệu đồng/năm. Chi phí setup quán: 55 triệu đồng. Tiền thuê mặt bằng, thuê nhân viên và chi phí khác: 25 – 35 triệu đồng tùy mức đầu tư. Nhượng quyền thương hiệu cần bao nhiêu tiến?Trung bình, mức chi phí nhượng quyền trà sữa dao động khoảng 1,2 – 2,9 tỷ đồng. Trong đó, phí nhượng quyền là chi phí lớn nhất với khoảng đầu tư cần bỏ từ 300 đến 500 triệu đồng, thậm chí với nhiều thương hiệu con số này có thể lên đến 1 tỷ. Tại sao bạn nên chọn nhượng quyền thương hiệu?Tại sao phải nhượng quyền thương hiệu? Bởi vì nhượng quyền cho phép bạn tận dụng và khai thác tối đa nguồn lực sẵn có. Sau khi nhượng quyền việc của bạn là tập trung vào điều hành kinh doanh thật hiệu quả. Các vấn đề còn lại đã có bên nhượng quyền chia sẻ cùng doanh nghiệp bạn. Nhượng quyền thương hiệu Jollibee bao nhiêu tiến?Cần 4-6 tỉ đồng để mở một cửa hàng Đơn cử, chi phí đầu tư mở một cửa hàng thức ăn nhanh thương hiệu Jollibee ước tính từ 4,5-5 tỉ đồng (chưa bao gồm tiền thuê mặt bằng), thời gian hoạt động của giấy phép là năm năm. Hàng tháng, bên nhận nhượng quyền còn phải trả cho bên nhượng quyền 5% trên doanh thu của cửa hàng. |