0% found this document useful (0 votes) 226 views 8 pages Copyright© Attribution Non-Commercial (BY-NC) Available FormatsPDF, TXT or read online from Scribd Share this documentDid you find this document useful?0% found this document useful (0 votes) 226 views8 pages Chuong 8 Hóa học phân tíchJump to Page You are on page 1of 8 1 Ch ươ ng 8 . M ở đầ u v ề phân tích th ể tích Lâm Ng ọ c Th ụ C ơ s ở hóa h ọ c phân tích . NXB Đạ i h ọ c qu ố c gia Hà N ộ i 2005. T ừ khoá: C ơ s ở hóa h ọ c phân tích, Phân tích th ể tích, Ph ả n ứ ng, thu ố c th ử , Ch ấ t chu ẩ n g ố c, Dung d ị ch chu ẩ n, Ph ươ ng pháp chu ẩ n độ . Tài li ệ u trong Th ư vi ệ n đ i ệ n t ử Đ H Khoa h ọ c T ự nhiên có th ể đượ c s ử d ụ ng cho m ụ c đ ích h ọ c t ậ p và nghiên c ứ u cá nhân. Nghiêm c ấ m m ọ i hình th ứ c sao chép, in ấ n ph ụ c v ụ các m ụ c đ ích khác n ế u không đượ c s ự ch ấ p thu ậ n c ủ a nhà xu ấ t b ả n và tác gi ả . M ụ c l ụ c 2 Ch ươ ng 8 M ở đầ u v ề phân tích th ể tích Trong nhi ề u tr ườ ng h ợ p, để gi ả i quy ế t nhi ệ m v ụ phân tích, ph ươ ng pháp phân tích tr ọ ng l ượ ng là ph ươ ng pháp t ố t nh ấ
ậ y, th ờ i gian th ự c hi ệ n phép phân tích tr ọ ng l ượ ng th ườ ng quá dài nên nhi ề u khi không đ áp ứ ng nhu c ầ u c ủ a s ả n xu ấ t công nghi ệ Đ ó là lý do ra đờ i c ủ a ph ươ ng pháp phân tích th ể tích. Ph ươ ng pháp đị nh l ượ ng d ự a trên phép đ o th ể tích đượ c g ọ i là ph ươ ng pháp phân tích th ể tích hay ph ươ ng pháp chu ẩ n độ . Ph ươ ng pháp chu ẩ n độ đượ c s ử d ụ ng r ộ ng rãi h ơ n ph ươ ng pháp tr ọ ng l ượ ng vì ph ươ ng pháp này nhanh h ơ n, thu ậ n ti ệ n h ơ n mà độ nh ạ y l ạ i không thua kém. 8.1 Nh ữ ng khái ni ệ m c ơ b ả n Chu ẩ n độ là quá trình đị nh l ượ ng ch ấ t c ầ n phân tích theo l ượ ng thu ố c th ử tiêu chu ẩ n tiêu t ố
ẩ n độ đượ c th ự c hi ệ n b ằ ng cách thêm m ộ t cách th ậ n tr ọ ng dung d ị ch thu ố c th ử đ ã bi ế t n ồ ng độ vào dung d ị ch ch ấ t c ầ n xác đị nh cho t ớ i khi ph ả n ứ ng gi ữ a chúng k ế t thúc, sau đ ó đ o th ể tích dung d ị ch thu ố c th ử chu ẩ Đ ôi khi, n ế u đ i ề u đ ó không thu ậ n ti ệ n ho ặ c c ầ n thi ế t, ng ườ i ta thêm d ư thu ố c th ử và sau đ ó chu ẩ n độ ng ượ c b ằ ng m ộ t thu ố c th ử khác đ ã bi ế t n ồ ng độ để xác đị nh l ượ ng d ư thu ố c th ử th ứ nh ấ t không tham gia ph ả n ứ ng. Dung d ị ch thu ố c th ử có n ồ ng độ chính xác đ ã bi ế t dùng để chu ẩ n độ đượ c g ọ i là dung d ị ch chu ẩ n . Độ chính xác c ủ a n ồ ng độ dung d ị ch chu ẩ n h ạ n ch ế độ chính xác chung c ủ a ph ươ ng pháp, do đ ó c ầ n đặ c bi ệ t chú ý vi ệ c đ i ề u ch ế các dung d ị ch chu ẩ
ồ ng độ dung d ị ch chu ẩ n đượ c xác đị nh ho ặ c tr ự c ti ế p ho ặ c gián ti ế p: 1. Tr ự c ti ế p b ằ ng cách hoà tan hoàn toàn m ộ t l ượ ng cân chính xác thu ố c th ử chu ẩ n g ố c và pha loãng đế n th ể tích chính xác đ ã bi ế t b ằ ng n ướ c c ấ
ẩ n độ dung d ị ch ch ứ a m ộ t l ượ ng cân xác đị nh c ủ a m ộ t h ợ p ch ấ t tinh khi ế t b ằ ng dung d ị ch thu ố c th ử chu ẩ n là cách gián ti ế 3 H ợ p ch ấ t hóa h ọ c đượ c dùng làm ch ấ t chu ẩ n ph ả i có độ tinh khi ế t cao đượ c g ọ i là ch ấ t chu ẩ n g ố c . Quá trình xác đị nh n ồ ng độ dung d ị ch chu ẩ n theo cách chu ẩ n độ b ằ ng dung d ị ch ch ấ t chu ẩ n g ố c đượ c g ọ i là phép chu ẩ n hóa . M ụ c đ ích c ủ a m ộ t phép chu ẩ n b ấ t k ỳ nào c ũ ng là tìm l ượ ng dung d ị ch chu ẩ n t ươ ng đươ ng v ề m ặ t hóa h ọ c v ớ i l ượ ng ch ấ t ph ả n ứ ng v ớ i nó (ch ấ t c ầ n xác đị nh). Đ i ề u đ ó đạ t đượ c ở đ i ể m t ươ ng đươ ng. Ví d ụ , trong phép chu ẩ n độ dung d ị ch natri clorua b ằ ng dung d ị ch b ạ c nitrat, đ i ể m t ươ ng đươ ng đạ t đượ c khi m ộ t mol b ạ c nitrat đượ c thêm vào m ộ t mol natri clorua trong m ẫ
ẩ n axit sunfuric b ằ ng natri hi đ roxit đ i ể m t ươ ng đươ ng là lúc đ ã thêm hai phân t ử gam ki ề m vào m ộ t phân t ử gam axit. Đ i ể m t ươ ng đươ ng là m ộ t khái ni ệ m lý thuy ế Để xác đị nh v ị trí th ự c t ế c ủ a nó, ph ả i quan sát s ự bi ế n đổ i tính ch ấ t v ậ t lý liên quan v ớ i đ i ể m t ươ ng đươ ng. Nh ữ ng bi ế n đổ i đ ó ch ỉ tr ở thành rõ ràng ở đ i ể m cu ố i c ủ a phép chu ẩ
ườ ng ng ườ i ta cho r ằ ng hi ệ u s ố th ể tích ở đ i ể m t ươ ng đươ ng và ở đ i ể m cu ố i nh ỏ nh ư ng luôn t ồ n t ạ i do s ự không t ươ ng ứ ng gi ữ a quá trình bi ế n đổ i tính ch ấ t v ậ t lý và ph ươ ng pháp chúng ta quan sát nó; do đ ó xu ấ t hi ệ n sai s ố chu ẩ n độ . Thông th ườ ng, để xác đị nh đ i ể m cu ố i phép chu ẩ n độ ng ườ i ta s ử d ụ ng hóa ch ấ t ph ụ có kh ả n ă ng bi ế n đổ i màu c ủ a mình theo s ự bi ế n đổ i n ồ ng độ ở g ầ n đ i ể m t ươ ng đươ ng. Nh ữ ng ch ấ t nh ư v ậ y g ọ i là ch ấ t ch ỉ th ị . 8.2 Ph ả n ứ ng và thu ố c th ử dùng trong phân tích chu ẩ n độ Tùy thu ộ c vào lo ạ i ph ả n ứ ng dùng làm c ơ s ở cho m ỗ i ph ươ ng pháp ng ườ i ta chia các ph ươ ng pháp chu ẩ n độ thành 4 lo ạ i: ph ươ ng pháp k ế t t ủ a, ph ươ ng pháp trung hòa (axit - baz ơ ), ph ươ ng pháp complexon và ph ươ ng pháp oxi hóa kh ử . Các ph ươ ng pháp này khác nhau v ề b ả n ch ấ t c ủ a cân b ằ ng đượ c s ử d ụ ng, v ề ch ỉ th ị , v ề thu ố c th ử , v ề ch ấ t chu ẩ n g ố 8.2.1 Nh ữ ng ch ấ t chu ẩ n g ố c Độ đ úng c ủ a k ế t qu ả phân tích chu ẩ n độ ph ụ thu ộ c r ấ t nhi ề u vào ch ấ t chu ẩ n g ố c đượ c dùng để thi ế t l ậ p (tr ự c ti ế p ho ặ c gián ti ế
ồ ng độ dung d ị ch chu ẩ
ấ t đượ c ch ấ p nh ậ n là ch ấ t chu ẩ n g ố c t ố t c ầ n ph ả i tho ả mãn m ộ t lo ạ t nh ữ ng đ òi h ỏ i quan tr ọ ng: 1. Chúng ph ả i có độ tinh khi ế t cao nh ấ t, h ơ n n ữ a ph ả i có nh ữ ng ph ươ ng pháp đơ n gi ả n, tin c ậ y để kh ẳ ng đị nh độ tinh khi ế t c ủ a chúng. 2. Ph ả i b ề n, ngh ĩ a là không tác d ụ ng v ớ i các c ấ u t ử c ủ a khí quy ể
ứ a n ướ c hi đ rat. Không ph ả i là ch ấ t hút ẩ m ho ặ c có xu h ướ ng phong hoá khó làm khô và khó cân. 4. Ph ả i d ễ ki ế m (giá thành v ừ a ph ả i). Reward Your CuriosityEverything you want to read. Anytime. Anywhere. Any device. No Commitment. Cancel anytime.  |
